Ontschavingsoffensief

{

<p>De zomer viel dit jaar in april, dus moet het in maart lente zijn geweest. Tijd voor het Zakenkabinet om in herfstmaand mei terug te kijken op een jaar bezuinigingstheater. Niet omdat het gehakt- of fonduedag is, maar met het oog op de toekomst. Bijvoorbeeld om de zesde wethouder in akte twee van Arnhem de Musical een servetje stadsvisie mee te geven.</p>
<p>Hoeveel gerealiseerde investeringen en geslaagde bezuinigingen hebben Zesvoordeprijsvanvijf, twee bezuinigingsStadsdebatten, tientallen inspraakrondes en interpellaties, 35 miljoen spreadsheetiteraties, een parkeertarievenproefballon en een Harleyverbod ons gebracht? Wat zien de wijken daarvan? En welke voorstellingen zitten er nog in het vat? </p>

<p>Bier, brood en biefstuk<br />
Aan het station wordt hard gewerkt en op <a href="http://7a.nl/l/grap" target="_blank">onderhoud van de verroeste roltrap</a> kon niet nog meer worden bezuinigd. Maar hoe ver is de rest van de stadsprojecten opgeschoten? De kerk heeft een tijdelijk jasje aan. De Centrum Oost plannen zijn ingescheept op De Boei en afgedreven richting Rotte. De Centrum Zuid structuurvisie is teruggebracht tot een Rijnhalplan. En het NHM week uit naar Amsterdam, of was het Madurodam, <a href="http://newbusiness.nl/?p=145" target="_blank">of Antwerpen</a>?<br />
De cultuurschreeuw en de marathondebatten hebben nog niet geholpen om onze orkesten en theatergezelschappen van stadspodia en programmasynergievoordelen te voorzien. Het gat in de exploitatiebegroting van de Rijnboognieuwbouw met de daaraan gekoppelde verhuisketenleegstand is nog niet gedicht. De fietsbrug hangt nog in de kabels.<br />
ArtEZ won een Grand Seigneur, maar Klarendal zal geen 100%ArnhemseMeisjesModewijk worden. Terwijl bier, brood en biefstuk van Simmers, Holleman en Ernste <a href="http://www.gelderlander.nl/voorpagina/arnhem/8730064/Gevelschildering-ode-aan-ondernemers-oud-Klarendal-in-Arnhem.ece" target="_blank">op steen worden vereeuwigd</a> voorspellen de onderzoekers van de Rijksbouwmeester in een van hun scenario¬¥s dat de mode binnen een decennium weer uit Klarendal zal zijn vertrokken. Sjaak Hullekes opent een winkel in het centrum: “Waarom zou ik als ondernemer op een B- locatie gaan zitten. Als je in Klarendal of in het centrum kunt zitten, is de keuze snel gemaakt.” Maar dat is nog geen aanleiding om te bezuinigen op Klarendal als broedplaats.</p>

<p>Kaasschaafvermijding blijkt salamitactiek<br />
Iedereen zegt wel dat er niet meer met de kaasschaaf wordt bezuinigd, maar het alternatief, gericht ontplannen en selectief snijden zonder samenhang te vernielen, is nog niet doorgebroken. Werkt het om een lijst bezuinigingsmogelijkheden op een website te hangen en de betrokkenen zelf te laten aanwijzen welke buren mogen worden weggestemd? Nee. Tijdens het tweede Stadsdebat over bezuinigen ging het bijvoorbeeld alleen maar over waar niet op mocht worden bezuinigd.<br />
Intussen komen er steeds meer scheurtjes in het schoon-heel-veilig bastion. De prullenbakken puilen uit en de hondenpoeppolitie heeft nog niet voldoende boetes uitgedeeld om het straatonderhoud zelffinancierend te maken. In plaats van gesubsidieerde kunst versiert sjabloongraffiti op steeds meer plaatsen de openbare ruimte. Is dan nu het moment gekomen om door te pakken en alles over de publieke schutting te schuiven zodat de markt zijn werk kan doen? In ieder geval niet voor natuurlijke monopolies zoals politie, spoorweg- en afvalbedrijven. Want als die worden aanbesteed, moeten de passagiers bij elke zonegrens opnieuw inchecken, en worden afval en boeven gewoon over de stadsregiogrens gedumpt.<br />
Er worden geen gelijke plakjes meer geschaafd. Maar wie lukraak hapklare brokken afbreekt, kan erop rekenen dat de resterende kaas op onverwachte plaatsen lelijk gaat schimmelen. En dat stinkt na een tijdje.<br />
Het effect is hetzelfde als wanneer een heel ruwe kaasschaaf zou zijn toegepast. De rafelige randen brokkelen nog een hele tijd na. En dan schiet het mes al snel door naar de volgende zwakke plek. Zo leidt het vermijden van de kaasschaaf uiteindelijk tot slordige salamiplakjes. </p>

<p>Creatieve destructie<br />
Zijn er nog andere vormen van methetgezichtnaardestad bezuinigen mogelijk? Dat is wel lastig als er tegelijkertijd wordt <a href="http://www.arnhem-direct.nl/berichten/20110513_buizen_of_bomen_buiten_gewoon_of_beter" target="_blank">bezuinigd op burgerparticipatie</a>. Uiteindelijk moet het bestuur zijn verantwoordelijkheid nemen, en <a href="http://www.arnhem-direct.nl/berichten/20110325_komt_een_stad_bij_de_dokter" target="_blank">zelf de koers uitzetten</a>.<br />
Het wordt tijd voor creatieve destructie. Dat is niet “Laat de hekken en bouwborden door lokale schilders, dichters en jonge honden vergroenen en oppimpen, dan went iedereen vanzelf aan al die bouwputten”. Maar ook niet “Trek een blik tijdelijk werkloze podiumkunstenaars open, geef ze een percentage van het oorspronkelijke budget, en wacht af op welke plaats je volgend jaar staat in de Atlas voor Gemeenten”.  Zo simpel is het niet.<br />
Want creatieve destructie bestaat uit twee componenten. En net zoals met die lastige lijm van vroeger moeten die twee componenten snel na elkaar in een vaste volgorde worden toegepast. Dat lukt alleen als er een plan is. Want plakken zonder plan, dat kan alleen Loesje.</p>

<p>BZNGN<br />
Creatieve destructie bestaat uit creatie en destructie. Maar de tweede component komt eerst. Regel één van het creatieve destructie plan zet bestuurders dus meteen op het verkeerde been. “<a href="http://boeklog.info/2006/03/27/niet-spreken-met-de-bestuurder/" target="_blank">Niet spreken met de bestuurder</a>” is dan het motto, want anders draait hij alleen maar kasrondjes om de Eusebiuskerk.<br />
Creatieve destructie begint dus met destructie. Maar omdat de tweede component, creatie, nooit ver weg mag blijven (anders wordt er nooit meer iets afgemaakt), moet die destructie met chirurgische precisie plaatsvinden. Daarbij houdt de bestuurder voortdurend het oog op de re-creatie. En daar is visie voor nodig, bijvoorbeeld over <a href="http://www.arnhem-direct.nl/berichten/20110302_de_oplaadbare_stad" target="_blank">wat voor stad wij eigenlijk willen zijn</a>.</p>

<img src="/images/uploads/hoofdstadproducties.jpg" alt="hoofdstad" width="546" height="448" alt="{title}" style="border:0px solid; margin-left: 10px;margin-bottom: 5px;" />

<p>Stad&co<br />
Creatieve destructie is dus wat anders dan schrappen of uitbesteden. Geen platte plakken of kleine korreltjes uit de begroting schaven of raspen, maar goedgevormde bouwsteentjes decomponeren, die niet meteen omvallen als ze een tijdje in de ijskelder staan of door bewoners worden beheerd. Decompositie is veel moeilijker dan slopen. Het vereist een zorgvuldig proces, zonder bulldozers en botte bijlen.<br />
Na de destructie komt de synthese. Vanuit de visie (vooraf aanwezig) selecteren welke planbouwsteentjes een nieuwe plaats kunnen krijgen. Hoe meer hergebruik en herbestemming, hoe minder nieuwe projecten en materialen er nodig zijn (en dan krijg je het Cradle2Cradle stempel er gratis bij). <br />
Het syntheseproces kan dan ook goedkoper. Want naarmate er meer oude onderdelen worden hergebruikt, en de visie duidelijker is over <a href="http://www.newbusiness.nl/arnhem/Gelderlander9okt2009.jpg" target="_blank">voor wie dit allemaal gebeurt</a>, kunnen er meer betrokkenen een rol krijgen. Re-creatie wordt dan co-creatie. Investeren in een gedeelde visie, en daar dan niet van afwijken als er weer eens een nieuw ranglijstje komt langswaaien, is dus ook een vorm van bezuinigen.</p>

<p>Stadsdebat<br />
Van plakjes en kruimeltjes geschaafde en geraspte kaas kunnen we behalve kaasfondue in Napels aan de Rijn met de beste wil van de wereld alleen maar gereconstitueerde pizzatopping maken. Maar dat betekent nog niet dat we Cavaliere Berslusconi´s leger nodig hebben om onze rotzooi op te ruimen. Ook het planafval moet nog door de creatieve destructor. Kan Arnhem een visie maken zonder steeds aan prestigenieuwbouw, torenspitsen, provinciale subsidies en bezuinigingsschaven te denken?<br />
Het volgende Stadsdebat (#sdb05) zou dus wel eens de creatieve visiedestructie catharsis kunnen worden. Wat voor stad willen wij zijn? Een stad waarin alleen bezitters van een iPhone nog in aanmerking komen voor afvalinzameling en de rest zijn vuil te voet naar de oven in Duiven mag kruien? Dat is slechts een tijdelijk visioen, uit het vagevuur van de stadsvisie. Want nadat de bezuinigingscultures zijn uitgeschimmeld en de rioolputjes uitgegist, is een simpel filtratieproces voldoende om klare wijn te schenken. <br />
Na de destructiewinter kan de re-creatielente beginnen. Steeds meer mensen hebben de richting al gezien. Culturele Hoofdstad van het Oosten, dat moet je niet willen worden, dan ben je al. Kunnen wij dat maken? Made in [Arnhem] zegt ja.</p>

<p><br />
co-creatie illustratie <a href="http://www.arnhem-direct.nl/rubrieken/cartoon" target="_blank">Pantoons</a><br />
Het programma van Arnhem de Musical is verkrijgbaar bij @Geerst</p><p></p>

Reacties

Wees de eerste die reageert op "Ontschavingsoffensief"

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*