Ambtenaren woningbouwvereniging over de hekel

“De Bult op” zo heet het jubileumboek uit 1995 van de in opspraak geraakte Arnhemse Woningbouwvereniging voor Ambtenaren (WBvA). In 1920 werd de Vereniging opgericht. In dat jaar gaat architect G. Versteeg aan de slag en realiseert 104 woningen op de Braamberg en 76 huizen op de Geitenkamp.

Het gehakketak van de eerste vijfenzeventig jaar moge maatgevend zijn voor het huidige getouwtrek over de al dan niet verkoop van deze 180 huurwoningen aan de dit jaar opgerichte coöperatieve vereniging Woonhaven.

Actualiteit

Hoe het ook zij, gezien de hoeveelheid kopij die dagblad De Gelderlander al besteedde aan verhalen over de coup-van-het-WBvA-bestuur smult de krant van de elkaar opvolgende acties van bestuurders en huurders. Het conflict is nu zo hoog opgelopen, dat een infoavond over de verkoop van de woningen aan onder andere het Goeman Borgesiusplein, Passavantlaan en de Schuttersberg op de Geitenkamp, is uitgesteld tot 13 oktober a.s.

Eerst dan is een onafhankelijke voorzitter van het in Arnhem gevestigde adviesbureau Companen beschikbaar, die op het Arnhemse stadhuis kan helpen “een nieuwe start” met de Vereniging te maken. Het WBvA-bestuur heeft in ieder geval eerder – als gevolg van alle onrust – het plan om de huizen op een achternamiddag voor een futiel bedrag (14,5 miljoen euro) aan Woonhaven te verkopen, ingetrokken. Tot zover de actualiteit.

Nieuwe Zakelijkheid

Uit het jubileumboek blijkt dat het hier alleszins om behoudens waardig Arnhems erfgoed gaat. Architect en socialist Gerrit Versteeg werd in 1872 in Vlaardingen geboren. Zijn beste werk past binnen de traditie van de Nieuwe Zakelijkheid (NZ). Dat is een rationele manier van bouwen, waarbij aan het uiterlijk van het gebouw zichtbaar is waar voor het dient. Denk aan het Rietveld-huis in Utrecht en de Van Nellefabriek in Rotterdam.

Er worden bij de NZ eerlijke materialen toegepast als baksteen en hout, maar ook beton en staal. Het gebruik van ornamenten komt bij de NZ eveneens voor, zoals hier onder andere blijkt uit kegel- en bal-details aan de balkons op de Braamberg (in de wijk Sonsbeek-Noord).

Braamberg

Aan het wel en vooral wee van WBvA-besturen en bewoners gedurende driekwart eeuw, inclusief oorlog, evacuatie en renovatie, besteedt het boek veel aandacht. Om het extra cachet te geven zijn naast vele zwart/wit foto’s ook bijdragen afgedrukt van de in Arnhem bekende schrijver/kunstcriticus Maarten Beks en kunstschilder Jan Miechels. Beiden zijn oud-bewoners van de Braamberg en inmiddels overleden. Beks’ bijdrage onder de noemer De Grote Wandeling is breedvoerig en alleen voor fijnproevers begrijpelijk.

Ook leuke weetjes zijn, dat Carl Beke (auteur van Pim Pandoer), Willem Karel van Loon (alias Van Sonsbeke) en schrijver dezes ooit in deze buurt woonden. Overigens doet ook veel-schrijver en -prater alsook sportfanaat Mart Smeets nog een duit in het zakje. Hij kwam in zijn jonge jaren regelmatig bij zijn op de Braamberg woonachtige grootouders op bezoek. Dat waren volgens hem nog eens tijden!

Beeld: Twee boven- én benedenwoningen aan de Passavantlaan, uitkijkend op het hier niet zichtbare Goeman Borgesiusplein uit ca. 1925, collectie Gelders Archief

Tag: Zie ook de tag Ansichtkaarten voor méér beelden van en verhaaltjes over het Arnhem-van-weleer.

Reacties

Over de auteur

Kees Crone
Kees Crone is journalist en columnist. Hij publiceerde een aantal boeken over Arnhem en schrijft regelmatig op Arnhem-Direct. Hij is bovendien secretaris van de Vereniging Stadsschoon Arnhem.

Wees de eerste die reageert op "Ambtenaren woningbouwvereniging over de hekel"

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*