Manoeuvreren tussen verantwoordelijkheden en beperkingen

Ondernemen binnen het sociaal-maatschappelijke domein is alleen succesvol onder voorwaarden die ook voor commerciële ondernemers gelden. En hieraan wordt lang niet altijd voldaan. Dit is één van de belangrijke conclusies die uit de Studium Generale op 5 juli jl. getrokken kan worden. Drs. Jos van der Horst was binnen deze serie lezingen door Rijnstad uitgenodigd om iets te vertellen over ‘De weg naar zakelijk idealisme’.

Jos van der Horst schreef o.a. in 2010 het boek ‘Onderneem met zin! En behoud uw gezonde verstand’, een handleiding ondernemerschap voor non-profit organisaties (Uitgeverij SWP). In het Tijdschrift voor Marketing liet hij optekenen: “Het dagelijkse doen en laten van medewerkers is je belangrijkste marketingtool”. Gemiddeld een paar keer per week spreekt Van der Horst op uitnodiging over maatschappelijk ondernemerschap, voor uiteenlopende doelgroepen.

Hoge verwachtingen

Zo’n 35 Arnhemse non-profit professionals kwamen naar Huize Willemeen om zich te laten inspireren door zijn kennis en ervaring met marketing binnen de sector, ook wel not-for-profit genoemd. Zij kregen het advies al hun stakeholders eens concreet te benoemen en actief te benaderen. Er waren ook tips over het creëren van toegevoegde waarde voor klanten en opdrachtgevers. Nadrukkelijk wees Van der Horst op het belang van een degelijk en reëel businessplan, iets waar het bij maatschappelijke projecten nog wel eens aan schort, is zijn ervaring.

In essentie komt het verhaal van Van der Horst erop neer dat, binnen de context van onze snel veranderende wereld, veel wordt verwacht van maatschappelijk ondernemen. Maar de goede bedoelingen stuiten op allerlei problemen, zowel binnen als buiten organisaties. Er is beperkt geld beschikbaar en de concurrentie is moordend waar het gaat om de beste samenwerkingspartners en opdrachtgevers.

Realiteit

Naast het feit dat iedere ondernemer veel kan winnen maar ook alles kan verliezen, heeft de maatschappelijk ondernemer nogal eens te maken met extra beperkende factoren. Vaak bestaat er geen volledige vrijheid van beslissen en handelen; zo komt het voor dat een binnengesleepte opdracht eerst ter goedkeuring aan een bestuur moet worden voorgelegd. Of dat de verplichting wordt meegegeven om werkzaamheden met het bestaande personeelsbestand uit te voeren. En dat er alleen bestaande diensten mogen worden aangeboden, in te zetten op de manier zoals altijd is gedaan. Maar ook het ruimte bieden aan veranderingen, zoals zelfsturende teams, heeft geen kans als het van bovenaf opgelegd wordt en/of de leidinggevenden geen touwtjes uit handen willen geven.

Kortom, de maatschappelijk ondernemer, gemotiveerd door oprechte betrokkenheid, neemt veelal grote verantwoordelijkheden op zich binnen een speelveld vol muurtjes.

Wat Van der Horst als een van de grootste drempels ziet voor succesvol maatschappelijk ondernemen is dat de start van het ondernemerschap gekoppeld wordt aan direct te behalen financiële doelstellingen. En dan vaak ook nog eens geen realistische doelstellingen.

Invloed krijgen

Wie als zelfstandig ondernemer, of ondernemende werknemer, desondanks de uitdaging aandurft, krijgt van Van der Horst praktische suggesties mee, zoals:

– zorg voor een goede positionering waarin jouw meerwaarde boven alle twijfel verheven is;

– doe je werk goed en blijf je ontwikkelen;

– creëer warme relaties;

– ga een gesprek in vanuit oprechte belangstelling voor de behoeften van de ander (klant, samenwerkingspartner etc.);

– maak je beloften waar.

Na het beantwoorden van vragen uit het publiek sloot Van der Horst zijn betoog af met een dringend advies aan alle aanwezigen: “Met alle respect, probeer niet de wereld om je heen te veranderen vanuit de gedachte dat het dan gemakkelijker of aantrekkelijker wordt. Onze wereld, de maatschappij, zit middenin een transitie en transformatieproces. Dit wetende hebben we alleen in de hand hoe wij daar zelf op een zo effectief mogelijke manier mee omgaan. Dat we er invloed op krijgen en er een succes van maken”.

Eerdere edities van de Studium Generale over aanverwante onderwerpen:

Vrijwilligerswerk: niet betaald, wel in het belang van de cliënt?

De psychologische effecten van schaarste en armoede

Lastige discussie over decentralisaties zorg

Reacties