70 jaar trolleystad

Bij het Musis Sacrum stonden vandaag drie oude trolleys © Zefanja

Vandaag wemelde het van de oude trolleybussen in Arnhem: het is precies 70 jaar geleden dat de eerste trolley vanaf het Musis Sacrum zijn eerste rit deed en deze is vandaag exact nagereden. Daarna stonden drie oude trolleybussen voor geïnteresseerden de rest van de dag te pronken op het Velperplein.

Geschiedenis

Tijdens de Slag om Arnhem in september 1944 werden de tramremise, de meeste trams en grote delen van de infrastructuur vernield. Het openbaar vervoer kwam vanaf oktober 1945 weer op gang met noodbussen. In juli 1946 werd door de gemeenteraad besloten de trams niet te laten terugkeren maar te vervangen door trolleybussen op drukke lijnen en autobussen op minder drukke lijnen; een plan wat al bestond vanaf de jaren 30 van de vorige eeuw. De Zwitserse firma Kummler & Matter begon in november 1948 met de aanleg van de bovenleiding.

Het Gemeente Vervoerbedrijf Arnhem (GVA) had bij het begin van de trolleydienst 8 trolleys beschikbaar (101-108), de overige 28 (109-136) werden tussen december 1949 en januari 1951 in dienst gesteld. In het achterste deel van de trolleybussen mocht worden gerookt.

Opkomst en ondergang van de Nederlandse trolleybus

Tussen 1928 en 1949 is ook Groningen een trolleystad geweest. In Antwerpen, Luik en Brussel kwamen tussen 1929 en 1939 trolleylijnen. In Rotterdam werd een start gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar de koperen leidingen werden na de bevrijding in 1945 gebruikt voor herstel van trambovenleidingen. Ook Nijmegen had in de jaren 50 twee lijnen. In steden werden tramlijnen omgezet naar trolleylijnen, de trolleybus werd gezien als een goedkope tram die kan uitwijken en het voordeel van geen uitstoot en lawaai hebben.

Door toename van privé auto’s in het verkeer kwamen trolleybussen vaak letterlijk vast te staan in het verkeer, waardoor de netwerken in de jaren 60 en 70 weer werden opgeheven, behalve dus in Arnhem.

—-

Op de Arnhemse Koerier online staan een aantal leuke historische foto’s.

Ook Omroep Gelderland en zelfs de NOS besteden er aandacht aan.

Bronnen o.a. Stichting Trolleymaterieel Arnhem en Wikipedia

Reacties