Mama, de beroemdste chimpansee uit Burgers’ Zoo is overleden. De hoogbejaarde chimpansee was 59 jaar oud. “Ze was de oudste chimpansee van Nederland. In heel Europa zijn slechts twee chimpansees nog ouder”, aldus Burgers’ Zoo.
Vooral dankzij het baanbrekende gedragsonderzoek van Frans de Waal werd Mama vanwege haar dominante en invloedrijke rol in de chimpanseegroep wereldberoemd.
Mama is naar schatting in 1957 in het wild geboren, maar leefde jarenling in de Duitse dierentuin van Leipzig. In 1971 kwam Mama naar Arnhem, waar zij samen met andere chimpansees de start vormde van een nieuwe chimpansee-kolonie die wereldberoemd zou worden.
Voor het eerst in de dierentuingeschiedenis werden verscheidene volwassen chimpansees samen gehouden in één verblijf. Deskundigen en dierentuindirecteuren voorspelden een grote ramp, maar de scepsis sloeg snel om in bewondering.
Zeer invloedrijk
In haar gloriedagen stond Mama aan de absolute top van de chimpanseevrouwen binnen de Arnhemse chimpanseegroep. Frans de Waal noemt haar in zijn veel geprezen boek Chimpanseepolitiek zelfs ‘de oudste en ongetwijfeld gevaarlijkste vrouw van de groep.’ In een chimpanseegroep zijn de mannen weliswaar de baas, maar houdt een alfamannetje het niet lang vol zonder de steun van de vrouwen.
Mama regeerde haar vrouwen met ferme hand. Ondanks haar naam was ze een slechte moeder. In sommige gevallen moesten haar jongen zelfs met extra hulp van verzorgers worden grootgebracht.
Later in haar leven ontwikkelde zij geweldige verzoenende vaardigheden en speelde ze meestal een bemiddelende rol in conflicten. Menig treffen van betekenis tussen volwassen mannen eindigde in Mama’s armen. In dit opzicht is zij zelfs legendarisch geworden.
Ze heeft haar hele leven een hoge positie in de groep behouden, al heeft kleindochter Morami al een aantal jaren haar centrale rol overgenomen.
Volgens primatoloog Frans de Waal was Mama een bijzondere aap: “Mama was de ‘grande dame’ van de chimpanseekolonie. Dat was al zo toen iker werkte, in de zeventiger jaren, maar ook toen ze ouder werd en slechter ging lopen bleef dat zo. Ze had een uitzonderlijk sterke en dominante persoonlijkheid, zodat geen man die aan de macht wilde komen om haar heen kon. Ze bracht ook troost als er spanningen waren en bemiddelde in conflicten. Ze zal heel erg gemist worden, ook door mij, want ik heb zelden zo’n bewonderenswaardig karakter gezien bij zowel mensen als mensapen.”
Wees de eerste die reageert op "Mama is dood"