ARNHEM – Op initiatief van de PvdA hield de Arnhemse gemeenteraad afgelopen week een ronde tafel gesprek over de nieuwe manier van werken in de wijk: ‘van wijken weten’.
Het gesprek moest een beeld geven over de stand van zaken sinds de nieuwe werkwijze is ingevoerd. Chris Zeevenhooven werkte decennia lang voor de gemeente Arnhem in wijken als Klarendal.
Hij was bij het gesprek aanwezig en schreef voor Arnhem Direct op wat hem opviel.
Arnhem kent een geschiedenis van ruim 20 jaar succesvol wijkgericht werken, maar wethouder Leisink (D66) bedacht dat het allemaal anders zou moeten om daarmee 10 miljoen te kunnen bezuinigen.
Zijn idee was het Stadskantoor zo’n beetje op slot te doen, alle ambtenaren in de wijk laten werken en de bevoegdheid meegeven over het budget dat voor wijkgericht werken gebruikt wordt (ruim 100 miljoen). Zijn idee was dat ambtenaren dan dichter bij de bewoners problemen kunnen aanpakken en oplossen.
Transparantie van beschikbaar budget ontbreekt bij bewoners
Na proef draaien in 2 wijken en daarna invoeren van het nieuwe ‘van wijken weten’ was het tijd voor een gesprek met de gemeenteraad.
De eerste indruk die bewoners gaven was dat er vooral sprake is van meer willekeur. Het is overal anders, er is geen algemene aanpak vastgesteld en er is geen aansluiting met de beloftes.
Er is geen transparant overzicht van de financiën die per wijk en gebied besteed worden en er is geen inzicht in de budgetten die beschikbaar zijn. De ambtenaren beslissen en bewoners ontwikkelen handigheden om de eigen belangen in beeld en gefinancierd te krijgen.
Op de vraag wat bewoners voor wensen hebben om het beter te laten functioneren antwoorden ze: zorg voor een wijkplatform (bewonersoverleg), wijkcommunicatie, wijkwinkel en wijkopbouwwerk. Daarnaast vragen ze om het centrale overleg, dat Leisink heeft afgeschaft, weer in ere te herstellen. Dus eigenlijk willen ze de vertrouwde instrumenten van wijkgericht werken weer terug.
Experts dachten dat in Arnhem bewonersparticipatie nog moest starten
De experts die in de tweede ronde gehoord werden gaven adviezen hoe bewoners en ook de “niet wetenden” beter betrokken konden worden bij de samenleving in wijk en buurt.
Ze vroegen zich ook af in hoeverre het paste dat het mandaat aan de ambtenaren in de wijk is gegeven en de raad er eigenlijk buiten staat. Dit gaat toch om een substantieel bedrag.
De relatie tussen wijk, haar wijkplatform en de gemeenteraad behoeft aandacht. Er wordt ook geadviseerd het speelveld duidelijker af te bakenen, waarbinnen maatwerk mogelijk is. Daarbij werd geadviseerd een gedragen stip op de horizon te maken en naar toe te werken en het budget daarvoor te gebruiken.
Blijf geloven in de kracht van de burgers, ze kunnen veel (zelf), maar de faciliteiten zoals communicatie en overleg moeten wel georganiseerd worden. Daarbij is opbouwwerk een onmisbaar instrument. Het is van belang dat opbouwwerk onafhankelijk is en indien nodig kan verbinden tussen gemeente en bewoners.
Opbouwwerker is een vak net als overigens het vak van wijkambtenaar. Niet iedere functionaris verstaat de kunst om het verschil tussen eigen belang, wijkbelang en algemeen belang vorm te geven.
De experts gaven ook aan dat legitimiteit van het bewonersoverleg van belang is. Er was verschil van mening of je het wel of niet politiek moet maken. Daarnaast werd nog geadviseerd om met regelmaat van elkaar te leren door het uitwisselen van ervaringen en kennis”in een gezamenlijk overleg.
Wat mij opviel
Wat mij opviel waren betrokken en slimme bewoners die omgaan met de situatie en die resultaat gericht werken (budget binnenhalen en aandacht vragen), een raad die zich geen raad weet in relatie met het bewonersoverleg en een college dat een nieuw systeem heeft geïntroduceerd zonder enige blauwdruk, zonder enig uitgeschreven en doorgesproken gedragen plan van aanpak en zonder dat te communiceren met de stad.
Willekeur regeert nu in de wijk in Arnhem en op die manier mag meer dan 100 miljoen worden uitgegeven. Dat kan (veel) beter.