Het Dorp renoveert

Op 26 en 27 november 1962 vond de radio- en televisieuitzending Open het Dorp plaats. In 23 uur tijd werd uiteindelijk ruim 16 miljoen gulden bijeengesprokkeld voor een woongemeenschap en zorginstelling voor gehandicapten in Arnhem. Presentatrice was publiekslieveling Mies Bouwman. Honderden artiesten traden belangeloos op. Arnhemmer en revalidatiearts Arie Klapwijk was initiatiefnemer van het spektakel. De uitzending mag als moeder aller latere benefietprogramma’s op de de televisie gelden.

Het Dorp is sinds die tijd een bijzondere wijk in Arnhem voor mensen met een ernstige lichamelijke of meervoudige handicap. Naast een groot aantal, aangepaste woningen beschikte Het Dorp aanvankelijk over allerlei voorzieningen zoals een supermarkt, bibliotheek en gezondheidscentrum. Door de specifieke aanpassingen in de wijk en in de woningen is Het Dorp een veilige leefomgeving, waarin rolstoelers zo veel mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Het bosachtige wijkje grenst aan Sterrenberg, Heijenoord en landgoed Mariëndaal.

Verzorgingsstaat

De verzorgingsstaat van n√° de oorlog zette de zorg voor gehandicapten in een ander daglicht. Ondanks dat bleven gehandicapten een afhankelijke en sociaal geïsoleerde positie houden. Arie Klapwijk, directeur van de Johanna Stichting, brak begin jaren zestig een lans voor een betere woon- en leefsituatie voor gehandicapten. Zijn droom was een volledig in de samenleving geïntegreerd dorp voor gehandicapten. Hij lanceerde een ongekend mediaoffensief en benutte het toen nieuwe medium televisie voor zijn actie Open Het Dorp. Talloze Nederlanders doneerden geld in een luciferdoosje. Vrijwilligers haalden die gevulde doosjes nog dezelfde avond op. (Inderdaad, opa vertelt).

Renovatie

Momenteel vindt er een grote renovatie plaats in Het Dorp. Van een wijk uitsluitend voor mensen met een beperking verandert het in een gem√™leerde, groene en duurzame gemeenschap waar zowel mensen mét, als mensen zonder beperking wonen. Mensen met een beperking willen zo zelfstandig mogelijk hun leven kunnen leiden. Met de vernieuwingen die nu op stapel staan wil Het Dorp opnieuw zijn wat het altijd is geweest: een voorloper met baanbrekende ideeën over gehandicaptenzorg.

Naast veranderingen in de zorg is er nog een reden om te vernieuwen. De woningen en gebouwen die bij oplevering een perfecte uitvoering van de ideeën van destijds waren, voldoen niet meer. Ze zijn naar de huidige standaarden te laag, te klein en bouwkundig verouderd. De eerste nieuwbouw – van onder meer 36 zorgappartementen – zal in 2018 gereed zijn. De bewoners zullen mensen met een lichamelijke beperking of hersenletsel zijn. Zij gaan er tijdelijk wonen tot maximaal drie jaar.

Beschermvrouwe-van-het-eerste-uur is de inmiddels 87-jarige Mies Bouwman. Cabaretière Claudia de Breij nam begin dit jaar haar ambassadeursrol over.

Beeld: Kinderen bij eerst gelegde steen tijdens de wandeltocht Open het Dorp, Foto Jacquet, Gelders Archief, 1965

Tv-presentatrice Mies Bouwman en Dorp-directeur Arie Klapwijk kijken toe hoe koningin Juliana op 28 januari 1963 het naambord “Het Dorp” schildert. Foto: website Arneym

Tags: Zie ook de tag Ansichtkaarten voor méér beelden van en verhaaltjes over het Arnhem-van-weleer.

Reacties

Over de auteur

Kees Crone
Kees Crone is journalist en columnist. Hij publiceerde een aantal boeken over Arnhem en schrijft regelmatig op Arnhem-Direct. Hij is bovendien secretaris van de Vereniging Stadsschoon Arnhem.