Hij wordt bijna opgeleverd, de Hoogvliet-supermarkt in de Arnhemse wijk Lombok. Het is een aanwinst voor de wijk, vindt de buurt nu. Maar er moest wel heel wat water door de Rijn, eer het zo ver was. In de contacten met de gemeente leek het wel Murphy’s law, die luidt: ‘Als iets fout kan gaan, zal het ook fout gaan’. Na 12 jaar is de supermarkt dicht bij oplevering – op 28 november – en de brasserie die er bij komt, Villa Curnonsky, kan dan hopelijk ook open, met dank aan wethouder Hans de Vroome (D66) die de laatste obstakels opruimde.
Ondernemers, wethouders en bewoners
Dankzij een compromis waar de wethouder op aanstuurde, is de weg vrij voor een ontmoetingsplek bij de Hoogvliet. Villa Curnonsky wordt de naam van die brasserie, vernoemd naar Frankrijks meest iconische schrijver over gastronomie (65 boeken en een enorme reeks artikelen) Maurice Edmond Sailland, die de naam Curnonsky gebruikte als nom-de-plume.
Het laatste vraagstuk in de transformatie van de oude garage van Zijm in horeca en een supermarkt ging om de historische tegelvloer en de schouw in de villa, een gemeentelijk monument, waarvan de buitenkant er volgens De Vroome goed en gelikt uitziet.
Het probleem met de brasserie was dat de gemeentelijke afdeling die er over gaat, wilde dat de schouw en de vloer behouden blijven en dat blijven ze ook. Maar de ondernemer die er een leuke brasserie van wil maken, kan met de schouw en de tegelvloer geen horecagelegenheid uitbaten, omdat het onder meer met regels van de NVWA botst. Dus is de oplossing gevonden: de schouw wordt afgetimmerd en over de tegelvloer wordt een andere vloerbedekking gelijmd. Mocht het nodig zijn, dan komen ze zo weer tevoorschijn. ‘Daar kan ik goed mee leven’, zegt De Vroome. ‘Als je anders het monument niet kan exploiteren, wat heb je er dan aan? Er komt een beschikking waarin dat is vastgelegd in de week van 14 oktober.’ Hiermee is er ruim baan voor de supermarkt en brasserie op het terrein van de voormalige garage Zijm.
Het plan voor supermarkt en horeca op dat terrein dateert al van 2007. Projectontwikkelaar Harm Mensink van ArthurArmstrong bv maakte een plan, diende het in bij de gemeente en wilde daarover met de buurt in gesprek. En daar ging het al mis. Het plan, de supermarkt boven de grond en er onder een parkeergarage werd door de gemeente weggewuifd. De gemeente wilde het andersom: parkeren boven de grond en de supermarkt er onder.
Vlam in de pan
En daar sloeg de vlam in de pan. De buurt was verbaasd, maakte zich zorgen om de Spar-supermarkt en het personeel daar, vreesde met bovengronds parkeren een hoop blik en lawaai in de achtertuin en maakte zich zorgen over de luchtkwaliteit. De protesten waren zo heftig dat de plannen terug moesten naar de tekentafel. Voor Mensink zelf had dat wel het voordeel dat hij weer kon terugkomen op zijn oorspronkelijke idee: parkeren onder de grond en de supermarkt er bovenop.
Voor het nieuwe plan moest de buurt betrokken worden om duidelijk te maken of er draagvlak was in de wijk voor een supermarkt op deze plek. De ontwikkelaar moest dat wel allemaal zelf organiseren en financieren, een adviseur van Bureau Seinpost werd ingeschakeld en een onafhankelijk gespreksleider via stichting Rijnstad zorgde er voor de tumultueuze buurtgesprekken in goede banen te leiden. Dat was een jaar of zes geleden, in 2013, zes jaar na de start van de planvorming.
Dat door de projectontwikkelaar gestuurde proces, ging wel goed. Inmiddels ziet de buurt de komst van de supermarkt zitten. Ze vinden het fijn dat er straks überhaupt nog een winkel in de wijk is en ook nog met meer keus. De andere ondernemers zien meer leven in de buurt ook zitten en de bedrijfsleider van de Spar gaat met zijn personeel in de Hoogvliet werken.
Margreet van Gastel, die toentertijd als wethouder het dossier van haar voorganger kreeg, noemt de 12 jaar durende plannenmakerij en bouw een ‘gebed zonder end’. ‘De les voor mij is geweest dat de positie van alle partijen gelijk duidelijk moet worden gemaakt. Het pand is van een ondernemer en dat leek niet iedereen te beseffen.’ Betrokkenen zeggen dat de gesprekken veel onnodige tijd en geld hebben gekost.
Bushalte voor inrit supermarkt
Intussen was er nog gedoe over de inrit. In tijd tussen het instemmen met het tweede plan door de buurt en de realisatie is er een nieuwe bushalte aangelegd, onderdeel van de hoogwaardige OV-verbinding Arnhem-Wageningen. Er was angst dat de aangelegde bushalte de inrit zou blokkeren.
Nu ligt die nieuwe bushalte ongeveer voor de plek waar de inrit voor de supermarkt komt. Nu, net voor de opening in week 45 van 2019, wordt de inrit alsnog aangelegd over de busbaan heen en er komen verkeerslichten om het verkeer te regelen van busbaan, drukke weg en de supermarkt. Dat kan prima, meldt een gemeentelijk woordvoerder op gezag van collega’s, op de vraag of dat wel kan op die plek.
Ook De Vroome vindt dat 12 jaar wel lang is om een supermarkt te realiseren. ‘Tegelijk is er veel gepraat en je kunt niet alles in één keer bepraten’, meent hij. ‘Het moeilijke is dat iedereen oplossingen aandraagt vanuit het eigen referentiekader. Belangrijk is nu dat de buurt een voorziening krijgt om elkaar te ontmoeten. En dat ze voor boodschappen niet meer naar de Amsterdamseweg of Oosterbeek hoeven te gaan. Ik ben ervan overtuigd dat de buurt de supermarkt en de horeca als aanwinst gaat zien.’
Als alles goed gaat, worden supermarkt en brasserie op 28 november geopend. Er wordt alles op alles gezet om de opening van Hoogvliet in Villa Curnonsky te vieren.