Arnhem staat stil bij de Holocaustslachtoffers uit de stad. Van 23 januari tot en met 2 februari is daarom het tijdelijke Holocaustmonument Levenslicht en een mini-expo te zien in Rozet. Op 27 januari 2020 is het vijfenzeventig jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over heel de wereld wordt daar bij stilgestaan.
Burgemeester Ahmed Marcouch: “Met Levenslicht en de mini-expo geven we onze Arnhemse Joden, Roma en Sinti een gezicht en vertellen we hun verhalen. De onvergankelijkheid van de stenen in het momument staat voor eeuwige liefde, geloof, en respect, en het is een herinnering aan en verbondenheid met de dode. Het gemis en het gruwelijke lot van deze Arnhemmers moeten we ons blijven herinneren. Het is een boodschap voor vandaag en morgen en helpt ons waakzaam te zijn voor actuele discriminatie, racisme, haat en ‘wij-zij’-denken, want superioriteitgevoel is als een sluipmoordenaar voor vrijheid.”
Levenslicht
Het monument is een initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei waaraan meer dan 150 Nederlandse gemeenten deelnemen. Zo staat Nederland gezamenlijk stil bij de verschrikkingen van de Holocaust. Het monument bestaat uit 104.000 lichtgevende stenen – gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland – en staat symbool voor de impact van de Holocaust. De stenen zijn verdeeld over de verschillende gemeenten waar Joden, Roma en Sinti woonden en hun leven leefden.
Zowel in de Joodse herdenkingstraditie als in de Roma- en Sinti-cultuur zijn stenen belangrijk. Kunstenaar Daan Roosegaarde heeft deze traditie als inspiratie gebruikt. Om de paar seconden zie je de stenen oplichten en weer uitdoven, als een ademhaling in licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu in de gemeente gemist wordt.
Mini-expo met Arnhemse verhalen
Levenslicht wordt tentoongesteld samen met een mini-expo over het monument en de verhalen van Joden, Roma en Sinti in Arnhem voor, tijdens en na de bezetting. Er is aandacht voor hun rijke traditie, de betekenis van Joden, Roma en Sinti voor Arnhem, en voor persoonlijke verhalen. Ook komt het dagelijks leven van Joden voor en in de Tweede Wereldoorlog aan bod, bijvoorbeeld bij sportverenigingen, zoals Vitesse. De mini-expo stelt bezoekers in staat meer te leren over de verbondenheid van de Joodse, Roma- en Sintigemeenschappen met Arnhem.
Bezoek Levenslicht
- Van 23 januari tot en met 2 februari zijn Levenslicht en de bijbehorende mini-expo dagelijks te bezoeken tijdens de openingsuren van Rozet. Ook tijdens sluitingstijd zijn het monument en de expo vanaf de buitenkant zichtbaar.
- Van 28 januari tot en met 2 februari zijn tussen 13.00 – 16.00 uur vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap aanwezig bij Levenslicht om verhalen te vertellen.
- In verband met de Arnhemse Uitnacht is het monument niet aanwezig op 24 januari. In de loop van 25 januari wordt het monument teruggeplaatst. Op 27 januari is het monument niet aanwezig in Rozet maar die dag vanaf 16.30 uur te bezichtigen op de Jonas Daniël Meijerplaats bij de Eusebiuskerk.
Herinneringsmoment Holocaust op 27 januari in Arnhem
Het tijdelijke monument Levenslicht zal ook een rol spelen tijdens een herinneringsmoment aan de Holocaust in Arnhem op maandag 27 januari om 16.30 uur bij het Joods monument op de Jonas Daniël Meijerplaats bij de Eusebiuskerk. Iedereen is welkom bij dit herinneringsmoment.
Het officiële programma start om 16.30 uur, maar vanaf 16.00 uur wordt alvast begonnen met voorlezen van de namen van de bijna 1.500 Arnhemse Holocaustslachtoffers door scholieren van Thomas a Kempis en Beekdal. Na een lichtjestocht van leerlingen vanaf de Joodse synagoge naar het Joods monument vindt een ceremonie plaats waar burgemeester Marcouch zal spreken en wordt stilgestaan bij Arnhemse oorlogsverhalen. Dan volgt een minuut stilte, waarna het monument Levenslicht wordt ontstoken. Na de ceremonie gaat het voorlezen van de namen van de Holocaustslachtoffers door de scholieren verder.