Liever levenskunstenaar dan verward persoon

De magie van Zwali

Op 15 november houdt Jeroen Zwaal (1974) in Arnhem zijn tweede expositie. Zwaal is misschien wel de meest populaire verwarde man van Nederland sinds hij landelijk op radio en televisie bekend werd met de Virtual Reality Ervaring ‘De verwarde Man, die over zijn leven is gemaakt’.

Zwaal reist sinds 2017 door Nederland en België met zijn persoonlijke verhalen over het herstellen van een psychische kwetsbaarheid. Hiervoor werd hij afgelopen jaar met een aanmoedigingsprijs geëerd: ‘De 10 van Elisabeth’. Ook is hij dit najaar voor zijn werk genomineerd voor de `Ria van der Heijden prijs’, voor zijn inzet ten behoeve van mensen die net als hijzelf psychoses hebben gehad.

Zijn creativiteit is zijn grote houvast, ook tijdens de 11 dagen isoleercel in 2011. Toen maakte hij symbolische krijttekeningen op de deur die hem afsloot van de rest van de samenleving.

Zwali

Via zijn ‘creatieve ik’ oftewel ‘Zwali’ verbindt hij alles met alles, waarbij vrije associaties en beelden zich in allerlei concrete vormen manifesteren. Meestal via tekeningen, maar ook met houtsculpturen (zoals een compacte reisversie isoleercelkrijtdeur), kleine 3D polymeerklei sculpturen, collages, installaties (een vogel van metaaldraad), schilderijen, gedichten en meer.

Het werk ‘Trauma in beeld’ toont bijvoorbeeld een chaotisch zwart-wit schilderij waarbij het woord ‘trauma’ met letters van houten speelgoedblokken is gemaakt. Het net waar deze letters in gevangen zitten diende ooit voor het bij elkaar houden van de kampeerspullen. “Het zijn spullen van vóór 1980 die symbolisch verwijzen naar de kindertijd van mij en mijn echtgenote. Dat we allebei dealen met eigen trauma, breng ik in dit schilderij subtiel én groots tot uiting. En het mooie, de achterkant van het schilderij toont weer iets heel anders.”

Ziektegeschiedenis met psychoses

Naast het creatieve werk van de afgelopen 30 jaar, biedt Zwaal ook een inkijkje in zijn geschiedenis als cliënt. Zo je krijgt deze middag de kans in zijn GGZ-dossiers te bladeren. Zijn creatieve werk van deze expositie kan worden gezien als een krachtige aanvulling op zijn gedocumenteerde ziektegeschiedenis met psychoses die teruggaat tot zijn achttiende levensjaar.

Met zijn beeldtaal ontstaat naast de verwarring en de diepte weer hoop en perspectief. Op deze wijze geeft hij letterlijk en figuurlijk kleur aan het loskomen van een psychiatrische diagnose. Met deze universele beelden gaat hij voorbij aan zijn eigen verhaal.

Terzijde zet hij op deze dag de vraag centraal: “Waar ligt de grens tussen normaal en niet-normaal zijn? Wanneer is iets outsider-art en wanneer is iets echte kunst?”

Geniet in de Weerd

Hij vervolgt: “15 november is voor mij een magisch getal. Het is dan precies 45 jaar geleden dat ik werd geboren en exact 30 jaar geleden dat mijn moeder overleed. Gek genoeg is deze dag voor mij eindelijk hét moment om dit te vieren, ook als eerbetoon aan haar. Iedereen is welkom om te proosten op het leven.”

De pop-up expositie ‘De Magie van Zwali’ is te zien op vrijdagmiddag 15 november van 12.00 tot 17.00 u, bij Geniet in de Weerd, Weerdjesstraat 168 in Arnhem.

Toegang is gratis. Graag vooraf opgeven dat u komt via verbeeldingvankracht@gmail.com

Reacties