Lombok is toch een vreemde eend in de Arnhemse buurten-bijt. Je zou in dit stadsdeel toch meer Indische straatnamen verwachten, maar niets is minder waar. Hier zijn o.a. de Oranje-, Prins Hendrik-, Sophia-, Maurits-, Nassau-, Anna Paulowna-, Wilhelmina- en Alexanderstraat.
Het Huis van Oranje wordt in deze buurt duidelijk in herinnering gehouden. De aanleg van Lombok startte eind 19e eeuw toen het aldus geheten eiland deel uitmaakte van Nederlands-Indië.
De buurt Lombok wordt gedomineerd door twee bouwwerken, namelijk strafgevangenis De Koepel aan de Wilhelminastraat en het Sint-Elisabeths Gasthuis aan de Utrechtseweg. Gevangenis De Koepel dateert van 1886 en werd gebouwd door Johan Metzelaar. Zij wordt momenteel nog gebruikt als opvang van asielzoekers maar zal binnenkort weer dichtgaan.
Als gevangenis was zij al in onbruik geraakt. Het ziekenhuis is in 1893 gebouwd in neorenaissancestijl door de architect J.W. Boerbooms. Het werd na 1995 verbouwd tot luxe appartementencomplex. De instelling zelf ging op in ziekenhuis Rijnstate.
Lombok is één van de eerste systematisch ontworpen arbeiderswijken in Arnhem. Woningbouwvereniging Openbaar Belang realiseerde er verschillende typen woningen, winkels, openbare gebouwen en wijkvoorzieningen, zoals een badhuis en bewaarschool.
Lombok werd gerealiseerd tijdens één van de vele oorlogen in de Oost. Het was toentertijd heel gebruikelijk in Nederland om nieuwe wijken, buurten en straten te vernoemen naar eilanden in de Indische archipel. Zo ook in Arnhem.
Oorspronkelijk was Lombok als villawijk gepland. Toen de gevangenis daar kwam waren de bouwkavels voor villa’s echter onverkoopbaar. De al gerealiseerde, soms zeer grote en luxueuze villa’s zijn momenteel meestal afgebroken. Een enkel exemplaar staat nog in de Oranje- en Wilhelminastraat alsook aan de Utrechtse- en Hulkesteinseweg.
Beeld: Deze oude ansichtkaart uit de collectie van het Gelders Archief, illustreert het wrede lot van de villawijk Lombok. Een aantal gigantische villa’s, leegte en op de achtergrond een dominerende Koepelgevangenis. Op het bord staat: Bouwterrein te koop. De foto dateert van eind jaren tachtig van de negentiende eeuw.
Tag: Zie ook de tag Ansichtkaarten voor méér beelden van en verhaaltjes over het Arnhem-van-weleer.
Wees de eerste die reageert op "Lombok werd geen villabuurt"