Vorige week verscheen bij de Oosterbeekse Uitgeverij Kontrast ‘Arnhems Luiletterland’. In het handzame, mooi vormgegeven boekje maakt schrijver en wandelaar Wim Huijser drie voettochten door het Arnhemse literaire landschap. Wandelen hoeft niet. De drie routes kunnen ook vanuit de luie stoel worden gemaakt.
Huijser ontwierp samen met routemaker Rob Wolfs een drietal wandelingen door de parken en de binnenstad van Arnhem, Hij beschrijft 21 locaties die verwijzen naar het werk van bekende, maar deels ook vergeten, Arnhemse auteurs. Tevens voert hij auteurs op die óver Arnhem schreven. Zo volgen we het spoor van Thomas Rosenboom en de auteur van de Pim Pandoer-reeks Carel Beke door Park Sonsbeek, dwalen we in het Gravinnenbos van Jean Dulieu op zoek naar Paulus de Boskabouter, lopen we aan de hand van Koos van Zomeren over de Middenweg in de Geitenkamp, wandelen we met Jan Siebelink door de Zijpsepoort de stad in, en zoeken we daarna – net als Felicita Vos – weer de vrijheid en stilte van Arnhems groene parken.
Illustraties
‘Arnhems Luiletterland’ is voorzien van drie routebeschrijvingen en routekaarten en geïllustreerd met meer dan vijftig historische foto’s en ansichtkaarten. Andere auteurs die in het boek aan bod komen zijn onder anderen Jacob van Lennep, Reinier van Genderen Stort, Maria Dermoût, Nel Benschop, C. Buddingh’, Peter van Straaten, Johnny van Doorn, Tom van Deel, Herman Koch, J.J. Voskuil, Thomas Verbogt, Marcel van Roosmalen, Ed Bruinvis en Remco Kock.
Met zijn boekje treedt Huijser in de voetsporen van Arnold Jansen op de Haar die in 2004 een soortgelijke wandeling door Arnhem maakte. Hij koos deels dezelfde auteurs als Jansen op de Haar, maar er zijn vanzelfsprekend verschillen. Al was het maar door het tijdsverschil. Marcel van Roosmalen, Ed Bruinvis en Remco Kok timmerden toen nog niet aan de weg, waar schrijver/dichter Cees Buddingh’ (1918-1985) dat wél deed. Trouwens, Huijser vergelijkt Buddingh’ in literair opzicht met de Arnhemse dichter/schrijver/performer Johnny van Doorn, met dit verschil dat Buddingh’ Dordrecht nooit verliet. Buddingh’s verhaal Belofte maakt schuld is zijn link met het Arnhem van 1956. Welnu, het kiezen voor Buddingh’ in dit boekje over auteurs-die-iets-met-Arnhem-hebben/hadden, komt op mij toch wel vreemd over. Huijsers schrijven van een biografie over Buddingh’ zal er mee te maken hebben.
Bevooroordeeld
Huijser had in plaats daarvan – ik geef toe, ik ben niet onbevooroordeeld – misschien beter voor de (Utrechtse) schrijver C.C.S. Crone (1914-1951) kunnen kiezen. Die woonde vanaf 1947 in Arnhem en manifesteerde zich de laatste jaren van zijn leven steeds meer in het Arnhemse culturele leven. Hij releveerde Park Sonsbeek net als Johnny van Doorn, Thomas Verbogt en J.J. Voskuil deden. Hij woonde op de Hulkesteinseweg, werkte bij de Enka op de Velperweg en ligt begraven op Moscowa. Hij had Crone – zijn De Schuiftrompet werd in 2012 voor de zevende maal herdrukt – eenvoudig in zijn literaire wandeltocht kunnen meenemen in het hoofdstukje over Herman Koch. Diens Oranjestraat uit zijn vroege jeugd ligt immers op luttele afstand van de Hulkesteinseweg.
Schrijver-publicist Wim Huijser (1960), die openbaart op het snijvlak van geschiedenis, literatuur en landschap leverde met zijn Arnhems Luiletterland, Drie wandelingen door het literaire landschap een leuke bijdrage aan literair Arnhem. Een lezenswaardige, makkelijke publicatie voor iedereen die om Arnhem en Arnhemse letterkunde geeft. Voor de prijs hoeft u het niet te laten. Die bedraagt nog net geen 10 euro.
Beeld
Arnhem, Geitenkamp gezien richting Middenweg, 1980-1985, diacollectie gemeente Arnhem, Gelders Archief, nr. 1524 – 2131. (Koos van Zomeren, De Man op de Middenweg, Amsterdam, 2001).
