Mei jl. trad Koninklijke Burgers’ Zoo nu eens niet met vijf leeuwenwelpjes naar buiten, maar met een boek over het dierentuinpersoneel. Een leuke invalshoek die een bijzonder kijkje achter de schermen van het dierenbedrijf biedt.
Remco Kock schrijft voor De Gelderlander columns en reportages over vooral heel gewone Arnhemse zaken. Het in december 2020 door hem geschreven Mojje Luustere recenseerde ik hier en dit was aanleiding ook zijn nieuwste werk Het Mensenpark, De wonderlijke evolutie van Burgers’ Zoo direct te lezen. Deze laatste bundel over de Arnhemse dierentuin is eveneens lezenswaardig en bijwijlen amusant. Kock kon zich in zijn Mojje Luustere meten aan de columns van oud-Arnhemmer en Vitesse-fan Marcel van Roosmalen. In dit mens-achter-de-dierenboek is dit minder het geval, maar dat zal aan de opzet liggen.
Poepscheppers
Hij bezocht voor een reportage het oude entreegebouw van Burgers Dierenpark wat hem op het idee bracht om nu eens niet over apen, leeuwen, stokstaartjes en olifanten te schrijven, maar over de al dan niet gewone man/vrouw achter het beest. En dat zijn er nogal wat. Behalve directeur Alex van Hooff en zijn vrouw Bertine passeren tientallen (oud)medewerkers de revue. In pakweg negentig verhaaltjes komen heden en verleden, dierenverzorgers, dierenartsen, kaartverkopers, horecamedewerkers, pr-lieden en nog veel meer poepscheppers aan het woord. Al met al een smakelijk allegaartje dat een origineel beeld oplevert.
Bij Burgers’ Zoo kennen ze het belang van free publicity. Een reclamespot bij de Ster kopen kan natuurlijk, maar meewerken aan vele dierenprogramma’s is veel effectievere én goedkopere publiciteit. Bij tal van Nederlandse al dan niet commerciële zenders zijn de strapatsen van Burgers’ orang oetangs, giraffen, nijlpaarden en papegaaien nog steeds, dankzij de vele herhalingen, te zien. In dit verband past ook de medewerking van de dierentuindirectie aan Kocks’ boek, verduidelijkt pr-manager Bas Lukkenaar. Veel dierenverzorgers worden inmiddels niet meer warm of koud voor een mediaoptreden. Het is bijna bij hun werk gaan horen. “Net als mestscheppen, maar dan zie je dan weer niet op televisie”.
Uitbreidingen
Burgers’ Dierenpark bestaat al sinds 1913. Aanvankelijk als een soort dierenverzameling in de achtertuin van Johan Burgers in ’s Heerenberg. Het familiebedrijf verhuisde in 1923 naar Arnhem en heeft in al die jaren altijd zonder overheidssubsidie gedraaid. Mede door tal van uitbreidingen (tropisch oerwoud, safaripark, aquarium) evolueerde het tot een professioneel bedrijf, waar menig dieren- en of plantenliefhebber graag wil werken of stage lopen. Liepen verzorgers vroeger tussen de beesten, tegenwoordig gebeurt dat niet meer of veel minder. Dieren moeten hun natuurlijk gedrag kunnen tonen, een mens tussen de leeuwen past daarbij niet.
Spannende dingen, zoals het ontsnappen van wilde beesten gebeurden vroeger wat vaker dan nu. Er is een schietploeg die dan, als het nodig is, in actie komt. Meestal lukt het om dieren terug in het hok te lokken of volstaat een schot met een verdovingspijltje. “Een giraffe binnenhalen met een telkens openklappende paraplu kan niet meer”, zegt hoofdverzorger Safari Hennie Bremer. ‘Als dat door een mobieltje wordt gefilmd krijg je een gekke video die zomaar viraal kan gaan”. Trouwens, Burgers’ Zoo gedijt onder ramptoerisme. Toen in 2007 de zilverruggorilla Bokito in het Rotterdamse Blijdorp uit zijn verblijf ontsnapte en een vrouw zwaar verwondde, steeg het bezoekersaantal in Burgers’ Zoo onmiddellijk. (“Bij wijze van spreken dan”, aldus Lukkenaar.).
Foto: Remco Kock (links) overhandigt zijn boek aan Burgers’ Zoo directeur Alex van Hooff
Nadere informatie: Remco Kock, Het Mensenpark, De wonderlijke evolutie van Burgers’ Zoo, Arnhem, mei 2022, ISBN /EAN 978-90-813805-7-7, prijs 19,99 euro in boekwinkel en online
