Afgelopen maandag vond in het Arnhemse Musis Sacrum het D66-debat plaats. Hoofdvraag van de avond ‘Wat hebben we, als inwoner en democraat, nog te zeggen?’ Het raadgevend referendum dat voor de volgende dag op agenda staat van de Eerste Kamer, en inmiddels daadwerkelijk is afgeschaft, is uiteraard een belangrijk thema. Onder de sprekers veel landelijke kopstukken onder wie Jan Terlouw en Boris van der Ham. Mannen waarvan je op voorhand weet dat ze met standpunten zullen komen die indruisen tegen die van de landelijke fractie. Het interne debat wordt niet geschuwd. Of moet je zeggen dat de partij moeite heeft de neuzen dezelfde kant op te krijgen? Kevin Brongers, voorzitter van de jongerenafdeling, verwijst hierbij naar ‘een andere partij met democratie in de naam’ waar mondige leden geroyeerd worden.
Het Musis is een mooie locatie voor deze avond, al wordt vooraf al aangegeven dat er bij de bouw op de airco bezuinigd moest worden en het is inderdaad bloedheet in de zaal. In vergelijking met andere politieke bijeenkomsten die in de stad georganiseerd worden is de opkomst met een kleine 100 man zeer hoog te noemen en valt de vergrijzing relatief mee.
Onbegrip bij Jan Terlouw
Boris van der Ham vertelt als mede-initiatiefnemer over opfrissing.nl, een beweging van D66-ers die vindt dat de partij wel een opfrissing kan gebruiken. Boris roept op om wel een partij te zijn of te blijven die het bestel open wil breken. Hij spreekt over het populisme van hoogopgeleiden, wat hij ook binnen zijn partij ziet ontstaan, die mensen met een lagere opleiding dan zijzelf liever niet bij de politiek betrekken. Volgens hem is het referendum weliswaar een bot paardenmiddel dat geen recht doet aan de complexiteit van de werkelijkheid maar heb je deze noodrem soms wel nodig. Net als Jan Terlouw is hij boos over de manier waarop de partij omgaat met de afschaffing van het raadgevend referendum. Op de uitleg dat de uitslag van deze referenda voor de burger maar moeilijk te begrijpen zou zijn reageert meneer Terlouw ‘mensen zijn niet zo dom, dat valt ontzettend mee’. Waarop de 86-jarige Terlouw zijn betoog vlammend en gepassioneerd afsluit met: ‘De beste stuurlui staan aan wal. Als je geen verantwoordelijkheid draagt zoals ik, mag je van alles vinden. Ik heb veel begrip, je moet in de politiek namelijk met heel veel rekening houden. Maar dat je niet eens wilt weten wat de bevolking ervan vindt als je dit referendum af wilt schaffen, daar schiet mijn begrip tekort. Dat zal ik nooit begrijpen!’ Ook pleit ‘het moreel geweten van de partij’ ervoor om de discussie over het districtenstelsel nieuw leven in te blazen. Met vier kamerleden per district die dichter bij de burgers zullen staan, die praten over wat er voor hun regio belangrijk is en niet alleen voor de Randstad. Volksvertegenwoordigers moeten volgens hem bij alles wat ze doen telkens één vraag beantwoorden ‘Wat vind ik rechtvaardig?’
Tweede Kamerlid Rob Jetten, met democratie in zijn portefeuille, heeft het de afgelopen periode niet makkelijk gehad. In zijn eerste half jaar moest hij de intrekking van de referendumwet, toch één van de kroonjuwelen binnen zijn partij, verdedigen. Hij heeft veel over zich heen gekregen en de werking van social media mogen ervaren. Hij kondigt nieuwe voorstellen aan tot bestuurlijke vernieuwing maar kan hier inhoudelijk nog niets over kwijt.
Sabine Andeweg stelt lokaal als voorbeeld
Tijdens de debatronde wordt er vanuit de zaal actief deelgenomen. Onze lokale fractievoorzitter Sabine Andeweg betoogt dat de landelijke partij een voorbeeld zou mogen nemen aan de lokale fractie die bij het laatste Arnhemse referendum vooraf aankondigde de uitslag te zullen volgen, ook als deze anders zou zijn dan het partijstandpunt. Voor de camera van RTV Arnhem geeft ze aan trots te zijn op het Arnhemse coalitieakkoord waarin ze de mogelijkheid tot een referendum voor Arnhem heeft weten te behouden.