De gemeente Westervoort overkomt wat veel kleinere gemeenten hebben meegemaakt of boven het hoofd hangt. Sinds de overheveling van de taken uit het sociale domein van het Rijk naar de Gemeenten in 2015 staat de begroting van de gemeente zwaar in het rood. Volgens een rapport van adviesbureau BMC kan Westervoort op termijn niet als zelfstandige gemeente verder. Moeilijke keuzes liggen in het verschiet voor het gemeentebestuur, de raad en de bewoners.
Door Gabrielle Zeevenhooven
Volgens Ben Schulte fractievoorzitter van GroenLinks in Westervoort komt de conclusie niet als een verrassing. “De gemeente kampt met een slechte financiële situatie en is door de provincie gemaand om hier een reparatieplan voor te maken en men wil naar de toekomst kijken. Wat voor gemeente wil je zijn? Wat wil je te bieden hebben als gemeente voor je burgers. Vandaar dat het BMC-rapport dat nu op tafel ligt voor flink wat gespreksstof zorgt.”
Samenwerking met ambtenaren Gemeente Duiven
Schulte; “Sinds 2018 werkt de gemeente Westervoort samen met de gemeente Duiven op ambtelijk niveau. De bedoeling was om een effectief ambtelijk apparaat te creëren met behoud van de eigen identiteit van beide dorpen. Dat blijkt in de praktijk niet altijd goed te werken, maar op de grote thema’s zoals de Omgevingswet krijgen we samen informatie en in de regio “De groene metropool” wordt ook gemeenschappelijk beleid gemaakt. Daar heeft de samenwerking goed gewerkt. Maar de twee raden staan nog met de ruggen naar elkaar. Beide gemeenteraden willen blijkbaar hun couleur locale behouden. Dat is voor het ambtelijke apparaat een lastige situatie. Een hechte samenwerking tussen Duiven en Westervoort is nog niet echt van de grond gekomen”.
Fusie met Duiven geen houdbare oplossing
Volgens het onderzoek is een betere samenwerking tussen Westervoort en Duiven of zelfs een fusie op termijn nog steeds geen houdbare oplossing. Daarnaast blijft het Rijk bezuinigen op de gemeentelijke toelage o.a. op de Jeugdzorg. Dus voor een kleine gemeente is het eigenlijk onmogelijk om de begroting positief te houden. Westervoort heeft sinds 1970 op aanwijzing van het Rijk veel sociale huurwoningen gebouwd . Een grote hoeveelheid sociale woningbouw betekent ook dat je als gemeente onderdak biedt aan soms kwetsbare bewoners die eerder een beroep doen op voorzieningen zoals Jeugdzorg. De tijdelijke financiële bijdrage van het Rijk helpt niet op de lange termijn omdat de positie van Westervoort structureel nijpend is en Westervoort is aan het vergrijzen. Ook dat brengt met zich mee dat er een beroep zal worden gedaan op de voorzieningen van de gemeente. Denk aan extra uitgaven voor het organiseren van thuiszorg,
Arnhem een brug te ver?
Voor de autochtone Westervoorter is de gemeente Arnhem in veel gevallen een brug te ver. De installatie van de windmolens op de Kleefse Waard heeft in Westervoort voor nogal wat commotie gezorgd. Dat maakt dat Arnhem niet altijd als een betrouwbare partner wordt gezien. Arnhem heeft wel ervaring met het beheren van wijken aan een andere kant van de rivier, zie Malburgen en Elderveld, dus zou Westervoort als armlastige gemeente met een grote hoeveelheid sociale woningbouw en weinig bedrijfsmatige activiteit onder de vleugels van Arnhem kunnen passen. De vragen daarbij zijn wel hoe de voorzieningen van Westervoort gewaarborgd kunnen worden. Blijft er in zo’n geval een plek voor de bibliotheek. Blijft Culturhus de Nieuwhof intact. Moet je als inwoner van Westervoort de brug over voor je paspoort en je rijbewijs. En waar blijf je met je “Westerveurt gevuul”. Of is die Westervoorter van vroeger een niet meer bestaande mythe.
Wie wil Westervoort hebben?
Iedere partij heeft een eigen visie over de toekomst van Westervoort. Van zelfstandige gemeente tot volledig opgaan in het Arnhemse of samengaan met de gemeente Duiven. De vraag is wat de Westervoortse burger het meest ziet zitten. Hoeveel vertrouwen hebben de inwoners in de toekomst van hun dorp als onderdeel van een grotere bestuurlijke organisatie. Als het tot een fusie met Arnhem komt lukt het de gemeente Arnhem dan om over de brug te komen en het “Westerveurt gevuul” te begrijpen. Is Arnhem dan bereid om dat “gevuul” te erkennen door middel van een eigen Westervoortse dorpsraad met gezag. Maar überhaupt: “Welke gemeente wil armlastig Westervoort er eigenlijk bij hebben”?