Woensdag 20 maart mogen we naar de stembus om te stemmen voor leden van de Provinciale Staten, maar ook voor de Waterschappen. Er wordt genoeg campagne gevoerd voor de volksvertegenwoordigers van de provincies, veel minder voor de besturen van de Waterschappen. Arnhem Direct kreeg een ingezonden stuk:
Stemmen voor het waterschap, ja: dat is belangrijk voor Arnhem
Marlies Van de Voort uit Arnhem werkt bij Rijkswaterstaat en is kandidaat voor het waterschap Rijn en IJssel
“Het waterschap? Kan je daar voor stemmen dan?” De campagne voor de waterschapsverkiezingen is begonnen, maar waar die nou precies over gaan? Dat lijken maar weinig mensen te weten. En dat het waterschap voor een stad als Arnhem van groot belang is, blijkt ook onbekend. Nog veel onduidelijkheid dus. Daarom hieronder een paar antwoorden op de meest gestelde vragen.
Wat doet het waterschap voor Arnhem en waarom is dat belangrijk?
Een waterschap is een typisch Nederlandse organisatie. Al eeuwenlang regelt het de waterstand, beheert het de dijken en de laatste decennia wordt ook afvalwater gezuiverd en is er meer oog voor de natuur. In een groene stad vol water zoals Arnhem van groot belang. En de rol van het waterschap wordt nog groter nu het weer steeds extremer wordt. De komende jaren gaat het in de waterschappen over hoe we omgaan met extreme droogte, hevige regenval en hittestress en over de energietransitie. Dat gaat iedereen aan, zeker in Arnhem. In onze stad zit 1 op de 3 gebouwen in de gevarenzone bij een extreme hoosbui. Dat ondervonden veel van ons al in 2014 toen na een wolkbreuk een deel van Arnhem onder water stond.
Maar waarom is een waterschap politiek?
Iedereen betaalt belasting aan het waterschap. Over de hoogte van die belasting en de besteding daarvan wordt niet besloten op landelijk niveau, of door de gemeente, maar juist door de mensen die u in het waterschap kunt kiezen.
Verder willen we natuurlijk allemaal schoon water en droge voeten, maar zijn veel keuzes die gemaakt moeten worden juist heel politiek. Moeten mensen met lage en hoge inkomens precies dezelfde belasting betalen? Betalen bedrijven en boeren die naar verhouding veel vervuilen meer belasting, of laten we de inwoners daarvoor opdraaien? Maak je het waterschap zo snel mogelijk klimaatneutraal of los je liever eerst schulden af? Allemaal zaken waarbij een linkse partij vaak andere keuzes maakt dan een rechtse partij.
Waarom is het juist als Arnhemmer belangrijk om te gaan stemmen?
In het waterschap worden niet alle zetels gekozen door de inwoners van het waterschap. Bijna een kwart van de zetels wordt verdeeld over ondernemers, organisaties die het terrein beheren en de land- en tuinbouwers. Dat betekent dat deze drie groepen dubbel vertegenwoordigd zijn: zij mogen stemmen als inwoner én zijn al vanuit hun positie zeker van zetels. Een extra uitdaging om de stem van de gemiddelde Arnhemmer in het waterschap te laten horen. Maar dan moeten we wel komen stemmen. Arnhemmers zijn namelijk slecht vertegenwoordigd in de waterschappen, omdat de gemiddelde opkomst in de stad veel lager ligt dan in de gebieden erom heen, die ook meestemmen in dezelfde waterschappen. Dat maakt de verdeling in belangenbehartiging scheef.
Daarbij is het waterschap nog wel een echt een (oude) mannenbolwerk: het bestuur van de drie waterschappen bestaan nu voor maar 17% uit vrouwen. Cijfers over de gemiddelde leeftijd van de bestuurders zijn niet beschikbaar, maar een blik op het smoelenboek van de waterschapsbesturen laat zien dat de gemiddelde leeftijd van de bestuurders zeer hoog is.
En nu?
Eigenlijk is mijn eerste en allerbelangrijkste advies: ga stemmen op woensdag 20 maart! En verder: het waterschap is ook politiek, dus kies je ‘kleur’. Ook in het waterschap worden beslissingen genomen op basis van het soort samenleving dat je nastreeft. Kijk voor hulp hierbij bijvoorbeeld op waterschappen.mijnstem.nl.
En tot slot: google de kandidaten en zoek iemand die jou vertegenwoordigt!
NB
Het algemeen bestuur van de drie waterschappen Rijn en IJssel, Rivierenland of Vallei en Veluwe, bestaat uit 18 tot 30 leden waarop gestemd kan worden. Lees er meer over via het Huis voor democratie en rechtsstaat, ProDemos