Iedereen mag dan wel de loftrompet blazen over het huidige Arnhemse station en stationsplein, maar hetzelfde knooppunt van openbaar vervoer zag er omstreeks 1960 zeker niet ongezellig uit. Het was een levendig komen en gaan van taxi’s, auto’s en bussen en op de vele terrasjes was het in de zon prima toeven. Vandaag focus op de cafés Picar en Carnegie, die in de jaren zestig toevluchtsoord waren van zogeheten artistiekelingen. Ze bohemiens noemen mag ook. Dat vraagt om uitleg.
Het Korenmarktkwartier was in het begin van de jaren zestig wat cafés betreft nog onontgonnen terrein. Allereerst was er De Kameleon in de Luthersestraat, later gevolgd door jongerengelegenheden als De Beer, De Buik, De Zaag, George’s Jazzcafé, enzovoort. Vanaf 1961 maakte de alternatieve ruimte van De Kameleon naam met jazzmuziek en andere artistieke uitingen. Bezoekers hadden lang haar, bezochten al dan niet de kunstacademie, werkten niet als loonslaaf, sliepen lang uit en verpoosden zich overdag op de terrassen van Café Picar, Bristol en/of Carnegie. Daar werden niet alleen de hippe meisjes en jongens besproken, maar kwam men ook samen om vervolgens per grote, tweedehands auto – dikwijls ook een Citroën 2CV lelijke eend – het land in te gaan om “schilderijen te pezen”.
Kitsch schilderijtjes
Om in hun onderhoud te voorzien en de caférekeningen overdag en ’s avonds te kunnen betalen, moest er ten slotte geld verdiend worden. Bij Schenk in Velp waren daartoe voor een habbekrats schilderijen/lijsten ingekocht met daarop afbeeldingen van hertjes, kabouters, zigeunerjongens-of-meisjes-met-traan, Lugano tafereeltjes, enzovoort. Zuivere kitsch dus die door de pezers in heel Nederland en soms zelfs Duitsland en België voor veel geld, huis aan huis aan de man werd gebracht. Het verkooppraatje van arme kunstacademiestudent, die met de verkoop van echte pentekeningen in zijn levens-onderhoud moest voorzien, ging erin als koek. Menig huisvrouw en burgerman, woonachtig in doorzonwoning of flat ergens in Breda, Terneuzen, Roodeschool of Groningen, trok ontroerd de portemonnee. Echte kunst voor boven het dressoir of aan de schoorsteenmantel wilde (bijna) iedereen.
Reünie
Na gedane arbeid reden de pezers (m/v) terug naar Arnhem om met veel bier en wijn in bijvoorbeeld De Kameleon de opbrengst te verbrassen. Trouwens, in april 2007 kwamen oud-pezers en anderen, nu allen brave burgers, in re√ºnie bijeen in café Stadssociëteit Arnhem (inmiddels ter ziele) aan de Arnhemse Markt. The Beatles, The Rolling Stones, The Pretty Things, The Animals, en nog veel meer beatmuziek uit die jaren werd opnieuw gedraaid.
Bovendien verscheen al in 1998 een bibliofiele uitgave van Rody Chamuleau (pezer van het eerste uur) over deze schilderijencolportage, getiteld Meesters der Zigeunervertelkunst.
Beeld: Foto van Bristol, NS-station, Picar en Carnegie-onder-de-rode-luifels, Gelders Archief, 1955-1960
Tag: Zie ook de tag Ansichtkaarten voor méér beelden van en verhaaltjes over het Arnhem-van-weleer.
Wees de eerste die reageert op "Stationsplein van provinciestad Arnhem had wederopbouwallure"