Deel 1 van het Het Blokken Feuilleton Seizoen 2. | (Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7) Door: Martijn Duineveld en Onno ter Sluis
Rafelrand Meinerswijk
Nederland is af en België een grote grap, als we de clichés mogen geloven. Vlieg over Nederland en zie een Mondriaan, tuintjes en akkers keurig aangeharkt, door de buurman en door de staat. Op veilige afstand van de industrie zijn woonwijken verrezen.
Zelfs het bos, ogenschijnlijk een geheel, is in partjes onderverdeeld. Een deel van het bos is natuur en dus verboden toegang en een ander deel van exact hetzelfde bos is recreatiegebied. U mag daar uw hond uitlaten. Om deze orde zo te houden zijn regels nodig, heel veel regels en heel veel rapporten, ambtenaren, eindeloze vergaderingen en duizenden commissies. Orde creëren, bewaken en handhaven kost tijd, energie en geld.
In dit feuilleton problematiseren we de Nederlandse Ruimtelijke Ordening. We laten zien dat zij onlosmakelijk verbonden is met controle, sturingsdrang en processen van in- en uitsluiting. We onderzoeken daarvoor een plek waar de grenzen van de orde worden opgezocht, opgerekt en overschreden.
Het is een plek waar mannen naakt rondlopen, zwemmen en elkaar soms liefhebben in de bosjes. Deze plek bestaat echt en ze is tegelijkertijd illustratief voor duizenden andere plekken in het aangeharkte Nederland.
Arnhem > Meinerswijk > Plas van Bruil
We nemen u mee naar het natuurgebied Stadsblokken-Meinerswijk (SbMw), gelegen aan de oever van de Rijn, tegenover de Arnhemse binnenstad. Het gebied heeft een oppervlakte van 450 hectare en staat bij hoogwater voor twee-derde onder water.
Voor onze studies maakten we regelmatig wandelingen en fietstochten in dit gebied. We probeerden zo veel mogelijk verschillende gebruikers van het gebied te spreken en we lazen bijna alle boeken, rapporten en krantenartikelen die over het gebied zijn geschreven.
We leerden Stadsblokken-Meinerswijk kennen als een rommelig, overwegend nat gebied met hier en daar wat natuur, weilanden en enkele plassen die het resultaat zijn van de klei- en zandwinning in het gebied.
Sinds een paar jaar is de gemeente Arnhem samen met Rijkswaterstaat bezig om van Stadsblokken-Meinerswijk een ‘robuust uiterwaardenpark’ te maken. SbMw moet een van de grootste uiterwaardenparken van Europa worden, met ruimte voor de rivier en een netwerk van struin- en fietspaden, dat er ongeveer zo uit moet komen te zien.
Of zo, als in de meest recente impressie, van Buro Harro en KWP, een projectontwikkelaar, die er ongeveer 350 woningen wil bouwen en daarvoor in ruil een groot deel van zijn gronden aan de Gemeente Arnhem schenkt. 64,3% van de Arnhemmers, die hebben gestemd in een onlangs gehouden referendum, staat achter deze plannen. De aanleg van het park kost de Nederlandse staat 4 miljoen euro, de projectontwikkelaar zal er ongetwijfeld ook nog miljoenen in investeren.
Dat SbMw nog altijd een overwegend groen gebied is, mag een wonder heten, want al vanaf het sluiten van de steenfabrieken eind jaren zeventig zijn er tientallen plannen gemaakt om delen van het gebied te bebouwen. Het is er allemaal niet van gekomen. Op een paar privéwoningen en woonboten, een klein vervallen industrieterrein en twee oude steenfabrieken na is SbMw zo goed als onbebouwd en onbewoond.
De Plas van Bruil, zomer 2013. Een eerste kennismaking
Tijdens ons onderzoek naar de gebruikers van SbMw leren we dat er van alles gebeurt in dit ‘natuurgebied’. Er wordt gewandeld, gefietst, gevreeën, paardgereden, geslapen, gejaagd, wiet gerookt en toneel gespeeld. Er zou ook een jongeman rondlopen die met mensen geen contact maakt maar wel met paarden praat. En er gebeurt nog veel meer.
Verschillende mensen noemen de ‘naakte mannetjes’ bij de Plas van Bruil. Vanaf een afstandje hadden we ook al een paar blote mannenlichamen boven de bosjes zien uitsteken. Iedereen die we in de afgelopen jaren spraken wist wel wat over deze groep te vertellen, maar geen van hen bleek zelf zo’n naakt mannetje te zijn.
G√™ne weerhoudt ons ervan om op de naakte mannen rondom de Plan van Bruil af te stappen, dus kruipen we achter de computer en zoeken we op ‘Plas van Bruil’. We vinden meteen op een webpagina over naaktstranden in Gelderland en daar lezen we dat de Plas van Bruil het hele jaar door toegankelijk is:
‘Er komt zelfs een Italiaanse ijscoman! Soms loslopende koeien en lastige brommerpubers maar geen probleemgevallen. Bij erg warm weer is het terrein aangenaam vol met mensen. Bij minder warm weer is het erg rustig. De toegang is gratis.’
We lezen op naakstrandje.nl ook dat de Plas van Bruil ongeveer drie hectare groot is en is ontstaan door zandwinning voor de wegenbouw. De gronden rondom de plas worden gebruikt om al dan niet naakt te recreëren.
Bezoekers gebruiken de 25 meter diepe recreatieplas om te zwemmen in ‘het kraakheldere water’. Een bordje van de gemeente Arnhem informeert bij de ‘toegangsingang’ van de Plas van Bruil dat het geen zwemplaats is en dat er niet gecontroleerd wordt op waterkwaliteit en zwemveiligheid.
Omdat we denken dat we te maken hebben met een homo-ontmoetingsplek, vragen we advies aan Maartje Bulkens. Zij schreef haar afstudeerscriptie over homo-ontmoetingsplekken. Ze raadt ons aan een profiel te maken op Homo.nl en vervolgens af te wachten wie er reageert. We kijken wat rond op de site* en we lezen dat ook daar wordt gesproken over Meinerswijk:
‘Hoi Leuk dat je het profiel van deze geile bi gozer bezoekt. (‚Ķ) Ik hou van (‚Ķ) [een drietal seksuele handelingen] en ben regelmatig te vinden in Meinerswijk een naaktstrand hier in de buurt.’
We aarzelen even en besluiten om geen profiel aan te maken. Moeten we maar gewoon naar de Plas van Bruil toegaan?
p.s. Dit is geen verslag waarin de absolute en definitieve waarheid over de Plas van Bruil wordt onthuld. Deze plek heeft verschillende betekenissen voor verschillende groepen mensen en de betekenissen en het gebruik van de Plas kunnen van dag tot dag verschillen.
Op- of aanmerkingen van uw kant zijn dan ook meer dan welkom. Wij zullen ze meenemen in de toekomstige artikelen. U kunt hieronder reageren of een mail sturen naar: martijn.duineveld@wur.nl of onnotersluis@gmail.com.
* De site was in 2013 nog deels te bezoeken zonder in te loggen
[Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7]
Wees de eerste die reageert op "1. Blote billen in de rafelranden van de Nederlandse Ruimtelijke Ordening"