Dit is deel 6. van het Blokken Feuilleton Seizoen 2. Door: Onno ter Sluis en Martijn Duineveld (Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7)
Alles blijft, alles gaat voorbij
De plannen van de gemeente om van Stadsblokken-Meinerswijk een uiterwaardenpark te maken door fiets- en struinpaden aan te leggen die de waterplas gemakkelijker bereikbaar maken en een geul te graven, die de Plas van Bruil bijna verbindt met de Rijn, zijn niet onopgemerkt gebleven bij de gebruikers van de plas. Daar bovenop zorgen ook de plannen van KWP, een projectontwikkelaar, die in Stadsblokken-Meinerswijk ongeveer 350 woningen wil bouwen, voor nervositeit bij een deel van de naakte mannen. Blijft hun plek wel behouden? En waarom worden de belangen van deze mannen nimmer genoemd in de discussies over de toekomt van dit gebied? Waarom is het überhaupt zo oorverdovend stil, als het gaat om de stemmen uit de marge?
Met visvriendelijke heldere zwemwaterplasgroet
‘Als ze hier iets commercieels gaan doen, al is het maar heel klein, dan is het voorbij voor ons.’
‘Wanneer de geul er komt en de Arnhemse recreant meer wordt aangetrokken zal er minder naakt worden gerecreëerd’.
‘Het wordt te massaal en druk dan en dit gaat dan ten koste van de sfeer, natuur, kwaliteit van de omgeving’.
‘Als het een soort Rijkerswoerdse Plassen wordt, ben ik hier weg!’
Enkele quotes uit de interviews die we de afgelopen jaren hielden. Ze bevestigen de nervositeit over de toekomst van de plas onder de gebruikers ervan. De plannen van de gemeente Arnhem worden door sommigen ‘verschrikkelijk’ gevonden. De gemeente moet de plas voor anderen ‘niet opengooien!’. Veel van de mannen die wij spraken verwachten door de nieuwe plannen meer jongeren, toiletten, gezinnen, barretjes, bootjes, steigers en kanoërs. De angst bestaat dat de komst van andere soorten recreanten het voor de mannen onmogelijk wordt om hier naakt te recreëren:
‘Ik kom al geruime tijd in dit gebied, zo ook vandaag. Opeens kwamen er twee geklede 30-ers met een hond aanlopen, waar ik van schrok. De hond piste op het gras, wat werd aangemoedigd door de twee kerels. Dan konden de naaktrecreanten daar lekker in liggen. Kortgezegd moest ik en al mijn zogenaamde ‘matties’ ophoepelen, en ze zouden mijn ‘smoel’ op Facebook zetten als ze mij daar nog een keer zouden aantreffen.’ (bron)
Op naaktstrand.info worden ook zorgen geuit over de toekomst van de Plas van Bruil. Zo maakt een man die zichzelf ‘een visser’ noemt zich grote zorgen. Hij heeft gelezen ‘over plannen om een vissteiger aan te leggen’ en hij is ‘bang dat het straks is afgelopen met dit mooie stukje zwem-paradijs, zo vlak bij Arnhem, en dat naakt-recreatie straks verboden wordt. Weer een prachtig stuk natuur verkloot, en weer minder mogelijkheden voor naakt-recreatie (daar is al zo weinig van rond Arnhem.) ’ Vervolgens doet de visser een omroep aan alle naturisten en andere liefhebbers van de plas van Bruil:
‘Kunnen we in aktie gaan komen tegen deze slechte plannen? Met visvriendelijke heldere zwemwaterplasgroet’
Ene Paul reageert op het bericht van de visser. Hij schrijft contact te hebben gehad met de gemeente en hij heeft slecht nieuws voor hem:
‘Ik heb gevraagd wat de plannen waren voor de gedoogzone voor naakt recreatie, de plannen zoals ze daar lagen zou een streep halen door de mogelijkheid om de plas hiervoor te kunnen gebruiken. Dit werd ook bevestigd door de gemeente, tevens gaf men aan dat ook in andere gedeeltes van het uiterwaardenpark geen mogelijkheden meer werden geboden voor een gedoogzone of naaktstrand. (‚Ķ) Helaas zijn ze al begonnen met het naar mijn mening vernietigen van dit unieke natuurgebied, en zijn wij naturisten aangewezen op de legitieme naaktstranden van de RGV. Ik vind het een groot gemis dat de gemeente Arnhem geen enkele mogelijkheid biedt aan de honderden naaktrecreanten die regelmatig gebruik maken van dit natuurgebied.’
Voor het formele beleid bestaan de mannen niet
Op onze eigen gesprekken, en de berichtjes op onder andere naaktstrand.info na, kom je de angsten, ideeën en wensen over de toekomst van het gebied van de mannen rondom de Plas van Bruil niet tegen in de kranten en op het internet. In meer dan 500 pagina’s aan krantenberichten wordt er slecht in een artikel uit 2003 gerept over de naakte mannen bij de Plas van Bruil:
‘De Plas van Bruil is geen gewone zwemplas. Het is een vrijstaatje. Zo ver weg van de stad en er toch middenin. Gedeeld door mensen en koeien, hetero’s en homo’s, naaktlopers en textieldragers. Een frietje-met kun je er niet krijgen, een toilet vind je er evenmin. Eigenlijk is de plas bij de Rijn officieel niet eens erkend als zijnde zwemwater’ (Gelderlander, 01/09/2003).
Wat ook opvalt, is het enorme contrast met een plek als deze en de vele honderden formele plannen die in de laatste jaren over het gebied zijn verschenen. Daarin komt de Plas van Bruil als geografische eenheid wel voor, is de mate van bodemvervuiling bekend en wordt er beleid op gemaakt. Maar de gebruikers die al bijna dertig jaar van de plas gebruik maken, worden in geen enkel van de door ons gevonden rapporten en nota’s genoemd. Voor het formele beleid bestaan de mannen niet. Is de gebruikersgroep (te) onbekend, wil het ambtelijk apparaat zijn vingers er niet aan branden of is er iets anders aan de hand?
Een aantal mannen vertellen ons dat ze wel wilden inspreken tijdens het participatieproces over de gebiedsvisie dat tussen 2007 en 2012 heeft plaatsgevonden, maar uiteindelijk is het daar om verschillende redenen niet van gekomen. Een man wil wel maar kon niet wegens zijn gezondheid. Een andere man heeft tijdens het participatieproces een stuk geschreven over het belang van de plas maar uiteindelijk heeft hij het toch niet publiekelijk gemaakt.
Een gebruiker van de plas vat het zo samen:
‘Je kan wel zeggen dat we niet zijn gehoord maar we hebben ook niet van ons laten horen’.
Wie representeert de marge?
Wie komt op voor de Plas van Bruil, en vergelijkbare plekken in Nederland die een bijzondere biotoop, een vrijplaats, zijn voor mensen en gebruiken die elders vaak ongewenst en soms illegaal zijn? Het is voor de gebruikers niet eenvoudig zich te organiseren: velen willen immers hun privacy beschermen. Niet iedereen kan publiekelijk reageren om belangen veilig te stellen, omdat sommige belangen maar moeilijk een publiek verdragen.
Deze plekken of gebruiken die illegaal of deels legaal zijn, zijn ook niet gemakkelijk te representeren in een democratie als de onze. In de discussies over homo-ontmoetingsplaatsen zijn het in Nederland onder meer Stichting Platform Keelbos, het COC en in sommige gevallen lokale politieke partijen die opkomen voor dergelijke plekken en het belang daarvan proberen duidelijk te maken. De marginale ruimtes, gedoogzones, rafelranden, schemerzones van de samenleving laten zich wellicht ook niet volledig democratisch legitimeren en maken nimmer deel uit van het publieke geaccepteerde debat, om de simpele reden dat dat zou impliceren dan het dan geen marges meer zijn. Als dat wat gedoogd werd, gelegaliseerd wordt, als het de normale orde betreedt, dan wordt gedogen overbodig, dan heeft het geen schemerzone meer nodig om te kunnen bestaan.
[Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7]
Wees de eerste die reageert op "6. Wie luistert er naar de stilte? Wie representeert de marge?"