3. Meinerswijk: ‘Ieder diertje, zijn pleziertje.’

Foto: Peter de Krom

Deel 3. van het Blokken Feuilleton Seizoen 2. Door: Martijn Duineveld en Onno ter Sluis (Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7) Foto ‘stokstaartje’: Peter de Krom

In deze reeks stukken problematiseren we de Nederlandse ruimtelijke ordening en laten we zien dat zij onlosmakelijk samenhangt met controle en met processen van in- en uitsluiting. In dit derde deel gaan we in op de oordelen en vooroordelen die mensen hebben over over de naakte mannetjes en hun vermeende gedrag bij de Plas van Bruil.

De apenrots

Alle bewoners en actieve bezoekers van Meinerswijk die we voor ons onderzoek spraken kennen de Plas van Bruil, en ze hebben er allemaal een mening over. Een kunstenares die graag wandelt in Meinerswijk spreekt over ‘de mannetjes’ van de Plas van Bruil:

‘De mannetjes liggen netjes naast elkaar met stukjes groen ertussen, als in de etalage.’

Sinds er slagbomen zijn geplaatst aan het begin van de asfaltweg die door Meinerswijk loopt, maken gezinnen minder gebruik van de Plas van Bruil, vertelt een bewoonster van Meinerswijk ons:

‘Die [gezinnen] kwamen met hun auto’s. Dus nu is er meer ruimte voor de homo’s. Je ziet ze van een afstandje, de mannetjes, staan ze naakt, rechtop in het landschap, aan hun billen te krabben. De apenrots noemen we dat.’

Een bezoeker van de Plas van Bruil heeft liever geen homo-ontmoetingsplaats op het terrein, maar als ze hem met rust laten is het oké.

‘Als ik het niet zie, vind ik het niet erg’.

Als we een ambtenaar van de gemeente Arnhem vragen naar de Plas van Bruil verschijnt er een glimlach op zijn gezicht.

‘De Plas van Bruil is een homo-ontmoetingsplaats. Bij 15 graden of warmer dan zit daar veel en er gebeuren ook veel rare dingen.’

‘Rare dingen?’

‘Ja, er is bijvoorbeeld een baancommandant. Die bemiddelt tussen de mannen. Wie bij wie past.’

Als we het begrip baancommandant voorleggen aan een paar van de gebruikers van de plas blijken ze er nog nooit van gehoord te hebben. Het wordt als enorm beledigend ervaren.

‘Alsof het hier om een kamp gaat, een nazi-kamp.’

En als reactie op het voorgaande deel krijgen we op Facebook de volgende analyse:

‘Arrnhemse porno-plassen, homoen transgenderplassen en er komt nog meer op d√°t gebied in Meinderswijk!’

Potenrammers?

Een paar gebruikers van de waterplas vertellen ons in 2013 dat er conflicten zijn geweest met een man die nabij de Plas van Bruil woont. De man zou in het verleden naar de naaktrecreanten hebben geschreeuwd:

‘Nu is het afgelopen met die viespeukerij in mijn achtertuin!’

Hij heeft ook het toegangshek vlak ernaast voorzien van prikkeldraad, zodat het terrein lastiger kon worden betreden. Daarnaast zou met honden zijn gedreigd en zijn geroepen: ‘Opflikkeren met je spullen en al!’ Het verhaal gaat dat de toenmalige baas van Phanos, de projectontwikkelaar voor KWP, vervolgens boos is geworden op de beheerder. ‘Zo gaan we niet om met onze toekomstige recreanten’, zou hij hebben gezegd en het prikkeldraad is vervolgens weer weggehaald.

Ondanks de boze buurman ervaren de gebruikers die wij spraken de Plas van Bruil als een veilige plek.

‘De Plas van Bruil is relatief veilig,’ volgens Olaf. ‘Rijkerswoerd is ideaal voor zwemmen maar dan blijven de spullen onbewaakt. Meinerswijk is veiliger, daar is wel sociale controle over andermans spullen. Maar één keer is het voorgekomen dat mijn spullen verdwenen waren. Alles! Behalve de handdoek.’

Volgens Olaf en Joop is van overlast van anderen mensen uit de omgeving geen sprake.

‘Overlast?’ vragen wij.

Overlast blijkt door Olaf en Joop te worden gebruikt als eufemisme:

‘Overlast. Zoals het in elkaar slaan van mensen.’

img_6221

De Plas van Bruil blijkt een relatief veilige plek te zijn voor mannen en vrouwen om naakt te recreëren. We horen wat sceptische geluiden, maar de meeste mensen die wij spraken lijken geen enkel probleem te hebben met de naaktrecreatie en de seksuele activiteiten in de bosjes:

‘Ik vind het prima, maar niet voor volk en vaderland.’

‘Ieder diertje, zijn pleziertje.’

‘Zolang het niet openlijk gebeurt, vind ik het prima.’

‘Het is leven en laten leven.’

Deze opmerkingen staan in schril contrast met de literatuur die we erop naslaan. Zo zijn er vele risico’s voor mannen die gebruik maken van dit soort plekken. Je kunt er in elkaar geslagen worden, gearresteerd worden door de politie, herkend worden door iemand voor wie je je identiteit verborgen wilde houden, je kunt er gechanteerd worden en publiek worden vernederd (bron). Wanneer het donker is, neemt de kans op homofoob geweld toe en niet alle geweldsdelicten worden bij de politie aangegeven. Wie “gay bashing” intypt in Google en zoekt op plaatjes krijgt een zeer ranzig beeld voorgeschoteld van deze realiteit. Doordat veel mannen niet ontmaskerd willen worden, is de bereidheid om aangifte te doen laag.

Abnormale subjecten en plekken in een heteronormatieve samenleving

Er bestaan behoorlijk wat studies waar in lijn met Michel Foucault wordt beargumenteerd dat plekken zoals de Plas van Bruil de dominante culturele verwachtingen van de maatschappij doorbreken. In onze maatschappij is de norm overwegend hetero, ze is heteronormatief. Maartje Bulkens verwoordt het als volgt:

‘Heteronormativiteit duidt op de aanname dat heteroseksualiteit de natuurlijke, normale en correcte seksualiteit is, waarmee geïmpliceerd wordt dat alleen seksuele relaties en gedrag acceptabel zijn tussen mensen van tegengestelde seksen’ (Bron).

Als in X (sommige wijken in Amsterdam, sommige dorpen op de Veluwe, enz.) een man en vrouw hand in hand over straat gaan zijn de reacties mogelijk anders dan wanneer twee mannen hetzelfde gedrag vertonen. Gedrag dat afwijkt van deze norm worden als abnormaal gezien, vanuit het dominante denkbeeld geredeneerd. Dat in het verleden (denk aan de Grieken) of in de toekomst de normen anders kunnen zijn doet niets af aan het feit dat deze normen nu reëel zijn en een reële impact kunnen hebben op mensen wier gedrag en leefstijl buiten de norm vallen.

img_6322

Conclusie: klamme witte billen

In het voorgaande deel concludeerden we dat de Plas van Bruil een loose space is. We kunnen die conclusie nu uitbreiden: de Plas van Bruil is een voorbeeld van een loose space waar tijdelijk en binnen bepaalde ruimtelijke grenzen de normale orde wordt opgeheven om zo plaats te maken voor mensen en praktijken die vaak buiten de ‘normale’ dominante orde vallen. Plekken als de Plas van Bruil zijn dus normatieve enclaves. Ze wijzen op de dominante denkbeelden over hoe we omgaan met publieke ruimte en hoe we daarin handelen. De aanwezigheid van dit soort plekken heeft als effect dat datgene wat we als normaal beschouwen wordt betwist: het kan ook anders, je hoeft niet per se met klamme witte billen in een zwembroekje rond te lopen.

In het volgende deel zullen we laten zien dat ook loose spaces niet volledig vrij zijn van impliciete en expliciete regels. We zullen dan nader ingaan op de vraag hoe de Plas van Bruil en haar gebruikers worden gereguleerd. Hoe gaat de overheid om met deze vorm van naaktrecreatie? Om met Rembo&Rembo te spreken: mag dat?

[Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7]

Reacties

Wees de eerste die reageert op "3. Meinerswijk: ‘Ieder diertje, zijn pleziertje.’"

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*