5. Hoe de Plas van Bruil zichzelf reguleert

Deel 5. van het Blokken Feuilleton Seizoen 2. Door: Martijn Duineveld en Onno ter Sluis (Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7)

Zoals beschreven in het deel 4 wordt de Plas van Bruil, hoewel een plek in de marge, gereguleerd door middel van een subtiel samenspel tussen gedogen en handhaven. Van buitenaf houden grondeigenaren, omwonenden, gemeente, ambtenaren en de politie het gedrag van de mannen in de gaten en heel af en toe wordt er ingegrepen.

Onze gesprekken met de gebruikers van de plas leren ons dat deze groep zichzelf ook reguleert. De Plas van Bruil blijkt een geheel eigen ruimtelijk ordening te kennen. Tal van informele regels die niet in ambtelijke nota’s en wetboeken zijn terug te vinden, maar door de gebruikers van de plas zelf in stand worden gehouden.

Leven en laten leven

De vaste kern van mensen die recreëren rondom de Plas van Bruil bestaat uit een stuk of 30 mannen, die elkaar meestal wel kennen, soms enkel van gezicht, soms iets beter. De mannen zijn op geen enkele wijze formeel georganiseerd, in een stichting of vereniging, er is geen woordvoerder, co√∂rdinator of aanspreekpunt. Er blijken wel allemaal vormen van zelfregulering te bestaan. Volgens een gebruiker van de plas bestaat er een simpele regel:

‘Leven en laten leven. Je stoort elkaar niet, maar mannen moeten niet gaan “showen” (‚Ķ), dan spreek je ze eropaan.’

Een andere gebruiker noemt dit het ‘zelfregulerende systeem van de plas’ om het gebied veilig te houden, om te bepalen waar je kunt zonnen, waar je wel en niet kunt vrijen, of je daarnaar mag kijken en wat je met je afval doet.

Om te zorgen voor veiligheid in het gebied, houden de gebruikers zelf alles goed in de gaten. Sommige mannen hebben daarvoor een verrekijkertje bij zich (welke ook gebruikt wordt om het natuurschoon van naderbij te observeren). Van geweld tegen homo’s zou volgens de mensen die wij spraken geen sprake zijn, maar zoals een bezoeker opmerkt:

‘Ja, er gebeurt wel wat, maar dat gebeurt overal na halftwee ’s nachts.’

Wat precies, wordt ons niet duidelijk.

Een ander heeft wel een negatieve ervaring:

‘Ik heb best een kort lontje, maar niet echt conflicten meegemaakt. Ja, één keer lag ik te zonnen en toen was een man van rond de zeventig zich aan het rukken’.

Daarop is hij naar hem toegegaan en heeft gevraagd of hij wilde stoppen.

Naast het veilig houden van de plek, zorgen een aantal mannen er ook voor dat het rondom de plas geen troep wordt. Olaf vertelt dat hij een paar keer per jaar gewapend met vuilniszakken en prikpennen het gebied rondloopt om de rotzooi tot een minimum te beperken, omdat ‘niet elke bezoeker van de plas even netjes is’. Daarnaast worden vuilniszakken opgehangen.

Een aantal gebruikers van de plas geeft aan ook rekening te houden met de geklede medemens. Als deze voorbij komt wandelen of aan de andere kant van de Rijn ligt te zonnen, dan trekken sommigen een broek aan of ze draaien even op hun buik. Een van de mannen vertelt dat hij het liefst een bord ‘geen ingang’ zou willen plaatsen aan de ingang van het fietspad, zodat mensen niet per ongeluk op dat weggetje belanden. Een andere man heeft een zelfgemaakt bord met daarop ‘doodlopende weg’ aan de nieuwe ingang van de Plas van Bruil geplaatst. Zo hoopt hij nietsvermoedende fietsers en wandelaars af te schrikken zodat ze niet oog in oog komen te staan met onverwacht naakt.

Veel gebruikers van de Plas van Bruil zijn zich ook bewust van de informele ruimtelijke ordening van de plas, waarbinnen iedereen zijn plek kent. Men weet precies te vertellen in welke bosjes wordt gevreeën, waar heterostelletjes zonnen, waar exhibitionisme/flaneren plaatsvindt, waar meer ‘textiel zou zijn en waar minder’, wat de ‘mannenkant’ is en waar je seks kunt hebben.

Gezinnen recreëren in textiel voornamelijk aan de oostkant van de plas en ‘heteroseksuelen die in groepen recreëren’ vinden aan de zuidkant van de plas hun plek. Op de zuidzijde van de dijk die langs de Plas van Bruil loopt wordt het meest geflaneerd. Heteroseksuele mannen recreëren overal rondom de plas. Homoseksuelen zoeken de zuidkant en in het bijzonder de zuidwestkant van de plas op.

Maar het kan elke dag weer anders zijn, de grenzen worden elke dag opnieuw getrokken. De nieuw gegraven geul naar de Plas van Bruil heeft ook effect op de plas:

“Aan de westkant van de plas (waar de geul is gegraven) mag niet meer naakt gerecreëerd worden. Het hele stuk is voorzien van een prikkeldaad afrastering. Een enkeling probeert nog een plekje te vinden aan de toegestane kant ervan (oever), maar die plekken zijn schaars. Wie een rondje om de plas wil doen en naakt loopt, neemt meest een broekje mee om aan te doen op juist dat stuk aan de westkant en ook om onderweg toevallige wandelaars niet te laten schrikken.”, Aldus Joop, in een email die hij ons recent stuurde.

Als een koe ontsnapt

De regulatie van de naakte mannen rondom de Plas van Bruil is voor een deel de zelfsturing van individuen en voor een deel door de groep. Ook wordt het gebruik van de plek gereguleerd door de contacten die enkele recreanten onderhouden met de beheerders van de plas en de gronden daar rondom. Zo is er sporadisch contact met de beheerder van Stadblokken-Meinerswijk, met een gemeenteambtenaar en een van de gebruikers heeft het telefoonnummer van boer Wijers, die een aantal weilanden rondom de Plas van Bruil pacht. Als er een hek is omgevallen of een koe is ontsnapt belt deze man boer Weijers om dat te melden.

Boer Weijers bevestigt dit verhaal en vertelt ons dat hij contact heeft met een paar van de gebruikers van de Plas van Bruil. Op een dag kwam een van die mannen een fles wijn en een bos bloemen brengen, als bedankje voor het gebruiken van zijn grond. Hij had daarvoor geld ingezameld bij de andere mannen.

De volgende keer in deel 6. van het Blokken Feuilleton

De plannen van de gemeente en KWP, de projectontwikkelaar om van Stadsblokken-Meinerswijk een uiterwaardenpark te maken met aan de rand naast de plas enkele honderden woningen, zijn niet onopgemerkt gebleven bij de gebruikers van de plas. De plannen en de uitvoering daarvan zorgen voor nervositeit bij een deel van de naakte mannen.

Blijft hun plek wel behouden? En waarom worden de belangen van deze mannen nimmer genoemd in de discussies over de toekomt van dit gebied? Waarom is het überhaupt zo oorverdovend stil, als het gaat om deze stemmen uit de marge? Daarover gaat het volgende deel, dat we over paar weekjes, in het nieuwe jaar, zullen publiceren.

[Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7]

Reacties

Wees de eerste die reageert op "5. Hoe de Plas van Bruil zichzelf reguleert"

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*