Het Proces door Oostpool: bureaucratische waanzin op het toneel

{

Inmiddels al een kleine week in premiere, Het Proces door toneelgroep Oostpool. Twee uur en 50 minuten lang. Wat ik van kenners heb begrepen is dat ontzettend lang voor een toneelstuk. Er zit gelukkig wel een pauze in het stuk.

Het verhaal van Franz Kafka is bekend. Jozef K. wordt op een ochtend bruut gewekt en blijkt een proces aan zijn broek te hebben. Wie hem aanklaagt en waarom, de arme Jozef heeft geen idee. Zo ook bij Oostpool. Als we de zaal binnenkomen ligt Jozef te slapen. Onbekenden wekken hem en melden hem dat hij een proces heeft. In totale verwarring gaat Jozef op onderzoek uit. De ambtenaren die hem wekken kunnen hem ook niks vertellen. Dat is immers hun taak niet.

Jozef raakt in twee uur en 50 minuten steeds verstrikt in een web van bureaucratie en langzaam wordt de sfeer ook grimmig, waar deze eerst nog grappig is. Door lengte van het stuk en het taalgebruik ontstaat een vervreemding bij mij. Soms is het bijna niet te volgen waar het over gaat. In de pauze gaat de advocaat (goede rol door Vincent van der Valk) ook door met een onnavolgbaar juridisch betoog. Dezelfde vervreemding die we allemaal kennen als we zelf opboksen tegen bedrijven of de overheid die iets van ons wil maar zelf de minste moeite doet om duidelijk te maken wat en hoe ze dat willen.

Meest schrijnende voorbeeld is een klant van de advocaat die al vijf jaar met zijn proces bezig is. Hij bezit niks meer dan zijn onderbroek en stapels papier. Alles wat hij bezat is naar de advocaat gegaan. Maar hij moet en zal zijn proces winnen. Waarom? Daar gaat het allang niet meer om. Het stuk eindigt bruut en toch wel onverwacht. Maar het einde is welkom. Jozef is verlost van zijn proces.

Het applaus klinkt lang en uitbundig. Terecht, de jonge ploeg acteurs heeft een topprestatie geleverd. Zeven mannen en 1 dame spelen alle rollen. Ze wisselen continue van karakter, behalve Jozef K. Een knappe rol van Stefan Rokebrand. Kirsten Mulder speelt zelfs alle vrouwelijke rollen. Ik ben overigens wel benieuwd waar de kostuums en schoenen van de heren vandaan komen, die zien er namelijk prachtig uit. Arnhemse ontwerpen?

Bekijk de complete speellijst hier.

Gerelateerde berichten:

– Openbare repetitie Oostpool: Het Proces

Reacties